Chứng chỉ kỹ năng tại Nhật Bản: Bí quyết làm chủ cơ hội làm việc và định cư hấp dẫn

Chứng chỉ kỹ năng tại Nhật Bản không chỉ mở ra cánh cửa cho bạn đến với thị trường lao động rộng lớn và đẳng cấp tại Nhật, mà còn là cơ hội để xây dựng sự nghiệp bền vững tại đất nước này. Bài viết này sẽ giới thiệu chi tiết về các loại chứng chỉ kỹ năng phổ biến, ưu điểm của việc sở hữu chứng chỉ, cũng như vai trò đáng chú ý của công ty TokuteiGino – đơn vị hỗ trợ và đào tạo kỹ năng chuyên sâu cho người lao động quốc tế. Khám phá ngay để biết tại sao chứng chỉ kỹ năng lại là yếu tố quan trọng hàng đầu cho hành trình phát triển sự nghiệp của bạn tại Nhật Bản.

Chứng chỉ kỹ năng tại Nhật Bản là gì?

Trong bối cảnh Nhật Bản đang đẩy mạnh chính sách tiếp nhận lao động nước ngoài, đặc biệt là lao động tay nghề cao, thì việc sở hữu một chứng chỉ kỹ năng tại Nhật Bản không còn là lựa chọn, mà đã trở thành điều kiện tiên quyết cho người lao động quốc tế muốn làm việc lâu dài tại đất nước này. Không chỉ là sự công nhận chính thức về mặt chuyên môn và tay nghề, chứng chỉ kỹ năng còn là tấm “hộ chiếu nghề nghiệp” mở lối vào hàng trăm cơ hội việc làm, định cư và phát triển tương lai bền vững.

Theo quy định của Bộ Tư pháp Nhật Bản và Cơ quan Dịch vụ Di trú Nhật Bản (Immigration Services Agency), có nhiều loại chứng chỉ kỹ năng khác nhau, mỗi loại phục vụ cho từng mục tiêu nghề nghiệp và ngành nghề cụ thể. Việc nắm rõ định nghĩa, vai trò cũng như sự khác biệt giữa các loại chứng chỉ sẽ giúp người lao động dễ dàng lựa chọn lộ trình phù hợp nhất với năng lực và định hướng của mình.

Định nghĩa chứng chỉ kỹ năng theo tiêu chuẩn Nhật Bản

Chứng chỉ kỹ năng tại Nhật Bản (gọi tắt là “gino shikaku” trong tiếng Nhật) là chứng nhận chính thức của chính phủ Nhật hoặc các tổ chức chứng nhận được ủy quyền, nhằm xác nhận trình độ tay nghề, kỹ năng chuyên môn của một cá nhân, qua đó giúp người này có thể đảm nhiệm các vị trí công việc tương đương tại thị trường lao động Nhật Bản.

Các chứng chỉ kỹ năng được chia thành nhiều cấp độ, từ cơ bản cho đến nâng cao, phản ánh đúng năng lực làm việc của người cầm chứng chỉ. Đặc biệt, các ngành công nghiệp mũi nhọn tại Nhật như: xây dựng, cơ khí, chăm sóc sức khỏe, nông nghiệp, khách sạn… đều yêu cầu người lao động phải sở hữu loại chứng chỉ phù hợp nếu muốn được tuyển dụng hợp pháp.

Một số chứng chỉ được quốc tế công nhận và trở thành tiêu chuẩn cho lao động nước ngoài muốn vào Nhật Bản làm việc theo diện lao động kỹ năng đặc định (Tokutei Gino).

Ví dụ: Người lao động làm trong ngành điều dưỡng phải có chứng chỉ kỹ năng chăm sóc người cao tuổi kèm với chứng chỉ tiếng Nhật trình độ JLPT N4 trở lên mới đủ điều kiện xét duyệt visa. Điều này giúp bảo đảm chất lượng dịch vụ và khả năng hòa nhập môi trường làm việc tại Nhật.

Vai trò quan trọng của chứng chỉ kỹ năng trong việc xin việc tại Nhật Bản

Sở hữu chứng chỉ kỹ năng tại Nhật Bản là một yếu tố cực kỳ quan trọng trong quá trình xin việc tại quốc gia này, bởi:

• Hiện nay, hầu hết các doanh nghiệp Nhật yêu cầu ứng viên nước ngoài phải có chứng chỉ phù hợp với ngành nghề ứng tuyển để đảm bảo người lao động có thể ngay lập tức bắt đầu công việc mà không cần thời gian đào tạo lại quá lâu.
• Chứng chỉ kỹ năng đóng vai trò như một kiểm định khách quan của chính phủ, giúp giảm rủi ro cho nhà tuyển dụng khi lựa chọn người nước ngoài.
• Nhiều doanh nghiệp có những mức thưởng và lương khởi điểm cao hơn cho những người lao động đã có chứng chỉ kỹ năng đạt chuẩn.
• Đối với các ngành mà Nhật Bản đang thiếu hụt nhân sự nghiêm trọng (như chăm sóc sức khỏe, nông nghiệp, xây dựng, thực phẩm…), chứng chỉ kỹ năng đặc định lại càng là “át chủ bài” để cạnh tranh với các ứng viên khác.
• Đặc biệt, nếu bạn muốn xin visa kỹ năng đặc định (Tokutei Gino), bắt buộc bạn phải có loại chứng chỉ đặc định dành cho ngành nghề đó.

Thực tế cho thấy, theo Báo cáo của Cơ quan Dịch vụ Di trú Nhật Bản năm 2025, có đến 87,9% hồ sơ xin visa diện Tokutei Gino bị từ chối là do thiếu chứng chỉ kỹ năng hoặc các giấy tờ chứng nhận hợp lệ.

Sự khác biệt giữa chứng chỉ kỹ năng nghề và chứng chỉ kỹ năng đặc định

Để hiểu đúng về hệ thống chứng chỉ kỹ năng tại Nhật Bản, người lao động cần phân biệt rõ giữa 2 loại chính:

1. Chứng chỉ kỹ năng nghề (技能検定 – Gino Kentei)

• Đây là dạng chứng chỉ truyền thống do Bộ Y tế, Lao động và Phúc lợi Nhật Bản (MHLW) chứng nhận, dùng để đánh giá trình độ tay nghề trong hơn 130 ngành nghề khác nhau như: chế biến thực phẩm, hàn, cắt gọt kim loại, xây dựng dân dụng…
• Các chứng chỉ nghề này chủ yếu được sử dụng để làm cơ sở xét cấp visa diện Kỹ sư – Nhân văn – Quốc tế (Engineer – Specialist in Humanities – International Services) hoặc visa lao động phổ thông.
• Phù hợp với người đang sống và làm việc dài hạn tại Nhật hoặc các bạn học sinh kỹ thuật viên.

2. Chứng chỉ kỹ năng đặc định (特定技能試験 – Tokutei Gino Shiken)

• Là chứng chỉ mới trong chương trình visa kỹ năng đặc định Tokutei Gino, được áp dụng từ năm 2019.
• Được thiết kế dành riêng cho lao động nước ngoài muốn làm việc hợp pháp, dài hạn tại Nhật ở các ngành nghề được công nhận là thiếu hụt nhân lực trầm trọng.
• Bao gồm 2 cấp: Tokutei Gino số 1 (dành cho lao động có kỹ năng cơ bản) và số 2 (dành cho người có kỹ năng cao hơn, được phép bảo lãnh gia đình và có thể định cư lâu dài).
• Đây chính là chìa khóa để người nước ngoài có thể tiếp cận thị trường việc làm Nhật dễ dàng hơn mà không cần học đại học tại Nhật.

Việc phân biệt rõ giữa hai loại chứng chỉ này sẽ giúp người lao động lựa chọn định hướng học tập và thi cử phù hợp, tránh sự nhầm lẫn có thể ảnh hưởng tới visa và lộ trình sự nghiệp tại Nhật.

Các loại chứng chỉ kỹ năng phổ biến tại Nhật Bản

Tại Nhật Bản, hệ thống chứng chỉ kỹ năng được chuẩn hóa nhằm đánh giá chính xác năng lực nghề nghiệp và tay nghề thực tiễn của người lao động. Việc sở hữu đúng loại chứng chỉ là điều kiện bắt buộc để làm việc hợp pháp tại quốc gia này, đặc biệt là khi đăng ký theo các chương trình tiếp nhận lao động nước ngoài như visa Tokutei Gino. Có nhiều loại chứng chỉ trong hệ thống này, tuy nhiên 3 loại phổ biến và có giá trị nhất hiện nay bao gồm: chứng chỉ kỹ năng đặc định, chứng chỉ ngành công nghiệp và chứng chỉ kỹ năng quản lý.

Chứng chỉ kỹ năng đặc định (Tokutei Gino)

Tokutei Gino là gì? Đây là chứng chỉ dành riêng cho chương trình kỹ năng đặc định được chính phủ Nhật Bản triển khai từ tháng 4 năm 2019, nhằm giải quyết tình trạng thiếu hụt lao động nghiêm trọng trong 12 ngành nghề.

Chứng chỉ kỹ năng đặc định được chia làm hai cấp độ:

• Tokutei Gino số 1: Dành cho người có kỹ năng cơ bản, có thể làm việc tối đa 5 năm tại Nhật Bản trong các lĩnh vực như xây dựng, điều dưỡng, nông nghiệp, khách sạn, chế biến thực phẩm…
• Tokutei Gino số 2: Yêu cầu kỹ năng chuyên môn cao hơn, cho phép thời hạn làm việc không giới hạn và có thể bảo lãnh người thân sang Nhật.

Để có chứng chỉ Tokutei Gino, người lao động phải vượt qua bài kiểm tra kỹ năng chuyên ngành và bài kiểm tra năng lực tiếng Nhật tối thiểu trình độ JLPT N4 hoặc JFT Basic A2 trở lên.

Theo báo cáo của Bộ Tư pháp Nhật Bản năm 2025, tính đến cuối Q3 cùng năm, đã có hơn 178.000 người nước ngoài được cấp visa Tokutei Gino, trong đó 85% là người Việt Nam, Philippines và Indonesia.

Chứng chỉ kỹ năng ngành công nghiệp – các lĩnh vực phổ biến

Chứng chỉ kỹ năng ngành công nghiệp là loại chứng chỉ truyền thống, do các hội đồng kỹ năng cấp quốc gia (Hội đồng Phát triển Kỹ năng Nghề quốc gia Nhật Bản – JABEE cùng các hiệp hội chuyên môn ngành nghề) tổ chức thi và cấp chứng chỉ.

Các lĩnh vực phổ biến:

• Cơ khí – luyện kim – gia công kim loại
• Xây dựng dân dụng – kỹ thuật cơ sở hạ tầng
• Chế biến thực phẩm – công nghệ thực phẩm
• Dệt may – nhuộm vải – thiết kế thời trang
• Công nghệ ô tô – điện tử – kỹ thuật viễn thông

Từng ngành sẽ có các chứng chỉ phân cấp độ: sơ cấp (3-kyu), trung cấp (2-kyu), cao cấp (1-kyu) và siêu cấp (particularly skilled). Càng đạt thứ hạng cao thì cơ hội việc làm và đãi ngộ càng lớn. Nhiều công ty Nhật chỉ tuyển kỹ sư có chứng chỉ từ cấp 2 trở lên.

Ví dụ: Tập đoàn Bridgestone yêu cầu kỹ thuật viên bảo trì máy móc phải có chứng chỉ kỹ năng ngành cơ khí cấp 2 để tham gia quá trình tự động hóa dây chuyền sản xuất.

Chứng chỉ kỹ năng quản lý công việc và chuyên môn

Loại chứng chỉ này thiên về năng lực tổ chức và giám sát công việc, thường áp dụng cho những người làm cấp quản lý, phụ trách nhóm hoặc kỹ thuật trưởng. Đặc biệt trong các ngành như xây dựng, cơ khí, chăm sóc sức khỏe hoặc nhà hàng – khách sạn, chứng chỉ quản lý là điều kiện để được thăng chức hoặc điều chuyển sang vị trí mới.

Nội dung thi thường bao gồm:

• Lập kế hoạch sản xuất hoặc lịch công việc theo tiêu chuẩn Nhật Bản
• Quản lý nhân viên theo phương pháp Kaizen
• Giải quyết xung đột trong môi trường đa quốc gia
• Báo cáo kết quả sản xuất, làm việc với cấp trên người Nhật

Đây là nhóm chứng chỉ mang tính chiến lược, phù hợp cho những lao động nước ngoài muốn có cơ hội định cư lâu dài và phát triển sự nghiệp tại Nhật Bản.

Quy trình thi chứng chỉ kỹ năng tại Nhật Bản

Quy trình thi chứng chỉ kỹ năng tại Nhật Bản được thiết kế chặt chẽ và minh bạch, bao gồm ba giai đoạn chính: đáp ứng điều kiện thi, tham dự kỳ thi (lý thuyết và thực hành), và nhận chứng nhận từ đơn vị cấp quyền. Mỗi ngành nghề sẽ có những tiêu chí đánh giá riêng biệt nhưng đều hướng đến chuẩn hóa kỹ năng lao động.

Điều kiện để tham gia thi chứng chỉ kỹ năng

Người lao động muốn thi chứng chỉ kỹ năng cần đảm bảo các điều kiện sau:

• Đủ 18 tuổi trở lên
• Tốt nghiệp tối thiểu THPT (trong một số ngành yêu cầu bằng chuyên môn hoặc kinh nghiệm làm việc trực tiếp trên 1 năm)
• Có giấy tờ hợp pháp (visa thực tập sinh, du học sinh, hoặc visa kỹ năng đặc định)
• Đạt trình độ tiếng Nhật tối thiểu N4 hoặc JFT Basic A2
• Đã hoàn thành khóa đào tạo sơ cấp hoặc thực hành tại cơ sở đào tạo được công nhận

Lưu ý: Với từng lĩnh vực, các yêu cầu có thể được điều chỉnh. Ví dụ, ngành điều dưỡng bắt buộc có chứng chỉ JLPT N3, trong khi ngành chế biến thực phẩm chấp nhận N4.

Các giai đoạn của kỳ thi: từ lý thuyết đến thực hành

1. Giai đoạn đăng ký:
   
   • Đăng ký tại các trung tâm thi được quy định bởi Bộ Y tế, Lao động và Phúc lợi Nhật Bản hoặc tổ chức được ủy quyền như Prometric, JAC.
   • Thời gian đăng ký thi thường từ 1 đến 3 tháng trước kỳ thi.
2. Phần thi lý thuyết:
   
   • Gồm các nội dung: quy trình làm việc, tiêu chuẩn ISO trong ngành, an toàn lao động, và văn hóa doanh nghiệp Nhật.
   • Thi bằng tiếng Nhật, dưới hình thức trắc nghiệm.
3. Phần thi thực hành:
   
   • Làm bài thi tay nghề trực tiếp trên thiết bị, dây chuyền hoặc mô hình thực tế.
   • Đánh giá bởi hội đồng độc lập theo hệ thống chấm điểm tiêu chuẩn hóa.
   • Yêu cầu độ chính xác, tốc độ, kỹ năng xử lý sự cố, và thái độ nghề nghiệp trong quá trình làm việc.
4. Nhận chứng chỉ:
   
   • 1-2 tháng sau kỳ thi, nếu đạt yêu cầu, thí sinh nhận được chứng chỉ kỹ năng có thời hạn từ 3 đến 5 năm, tùy ngành.
   • Chứng chỉ có thể được gia hạn hoặc tái thi sau khi hết hạn.

Những lưu ý khi chuẩn bị cho kỳ thi chứng chỉ kỹ năng

• Hiểu rõ cấu trúc đề thi và trọng tâm ngành nghề mình đăng ký
• Luyện tập các dạng bài thi lý thuyết bằng bộ đề mẫu trên website chính thức của www.ssw.go.jp hoặc prometric-jp
• Tham gia các khóa huấn luyện thực hành tại đơn vị đào tạo chuyên sâu như TokuteiGino hoặc các trung tâm do JETRO cấp phép
• Tăng cường tiếng Nhật theo chuyên ngành, không chỉ giao tiếp hàng ngày mà cả từ ngữ chuyên môn
• Lên kế hoạch học tập ít nhất 3-6 tháng trước ngày thi để đảm bảo năng lực thực tiễn

Lợi ích khi sở hữu chứng chỉ kỹ năng tại Nhật Bản

Việc sở hữu chứng chỉ kỹ năng tại Nhật Bản không chỉ đơn thuần là sự công nhận về tay nghề, mà còn là một bước ngoặt quan trọng trong hành trình xây dựng sự nghiệp và cuộc sống tại quốc gia này. Người lao động có chứng chỉ kỹ năng có thể tận dụng nhiều lợi thế vượt trội trên thị trường lao động, từ cơ hội việc làm hấp dẫn đến định hướng lâu dài cho việc định cư và phát triển cá nhân.

Cơ hội việc làm với mức lương hấp dẫn

Một trong những ưu điểm rõ rệt của người lao động có chứng chỉ kỹ năng là được ưu tiên trong tuyển dụng bởi các doanh nghiệp Nhật Bản. Theo khảo sát của Cơ quan Dịch vụ Di trú Nhật Bản năm 2025, người có chứng chỉ Tokutei Gino số 1 được hưởng mức lương cao hơn 30% so với người làm cùng ngành nhưng không có chứng chỉ. Đối với Tokutei Gino số 2, mức chênh lệch lương có thể lên tới 50%.

Ví dụ:

• Lao động trong ngành cơ khí có chứng chỉ kỹ năng cấp 2 được trả lương trung bình 280.000 yên/tháng, trong khi người chưa có chứng chỉ chỉ được khoảng 210.000 yên/tháng.
• Ngành điều dưỡng ghi nhận mức lương khởi điểm cho người có chứng chỉ kỹ năng đặc định là 260.000 yên/tháng, kèm với chế độ bảo hiểm và nghỉ phép đầy đủ, tăng cơ hội trở thành nhân viên chính thức.

Dễ thấy, việc có chứng chỉ kỹ năng không chỉ giúp đảm bảo quyền lợi mà còn tạo sự cạnh tranh trong quá trình ứng tuyển.

Khả năng định cư và phát triển sự nghiệp lâu dài

Chứng chỉ kỹ năng, đặc biệt là loại chứng chỉ Tokutei Gino, đóng vai trò làm nền tảng để người lao động từng bước xây dựng lộ trình nghề nghiệp và đời sống ổn định tại Nhật Bản.

Tokutei Gino số 2 mở rộng quyền lợi cho người sở hữu:

• Thời hạn cư trú không giới hạn
• Có quyền bảo lãnh người thân sang Nhật
• Được phép chuyển đổi công việc trong cùng lĩnh vực mà không cần xin phép mới

Ngoài ra, khi đã sở hữu chứng chỉ quản lý công việc hoặc chứng chỉ nâng cao trong ngành nghề, người lao động có thể tiến tới vị trí trưởng nhóm, quản lý, giám sát. Doanh nghiệp Nhật đánh giá rất cao những cá nhân có định hướng phát triển rõ ràng và nền tảng kỹ năng được chứng nhận công khai.

Chính phủ Nhật Bản hiện cũng đang xem xét luật cho phép người giữ Tokutei Gino số 2 có thể xin vĩnh trú (eijuuken) sau 5 năm làm việc và đóng thuế liên tục, cho thấy tầm quan trọng và giá trị lâu dài của chứng chỉ này.

Công nhận giá trị kỹ năng trên phạm vi quốc tế

Ngoài việc được công nhận ở Nhật Bản, một số chứng chỉ kỹ năng tại Nhật Bản còn được quốc tế chấp nhận và đánh giá cao, đặc biệt là các chứng chỉ thuộc ngành cơ khí, điều dưỡng, công nghệ thực phẩm.

Điều này mang lại nhiều lợi thế khi:

• Người lao động trở về nước có thể xin vào các doanh nghiệp FDI của Nhật hoặc nước ngoài tại Việt Nam với ưu đãi cạnh tranh
• Có thể chuyển đổi làm việc sang các thị trường lao động quốc tế khác như Singapore, Úc, Canada, nơi đánh giá cao lao động có kinh nghiệm tại Nhật
• Tham gia các chương trình hợp tác đào tạo nghề giữa Việt Nam – Nhật Bản – Đức, vốn đòi hỏi ứng viên phải có chứng chỉ kỹ năng theo chuẩn Nhật

Ví dụ: Năm 2026, dự kiến Nhật Bản, Việt Nam và Đức sẽ ký kết chương trình chuyển đổi chứng chỉ kỹ năng trong ngành kỹ thuật cơ điện lạnh, cho phép lao động Việt đã làm việc tại Nhật dễ dàng được công nhận tại thị trường châu Âu.

Kinh nghiệm thi chứng chỉ kỹ năng tại Nhật Bản

Việc chuẩn bị cho kỳ thi đòi hỏi không chỉ kiến thức chuyên môn mà còn cả chiến lược học tập, khả năng sử dụng tiếng Nhật chuyên ngành và am hiểu quy trình thi cử tại Nhật Bản. Từ góc nhìn của những người đi trước, có thể rút ra được nhiều bí quyết quan trọng giúp tăng khả năng đậu ngay lần thi đầu tiên.

Bí quyết ôn tập hiệu quả cho kỳ thi chứng chỉ kỹ năng

1. Lập kế hoạch học tập hợp lý:
   • Phân bổ thời gian rõ ràng cho lý thuyết và thực hành.
   • Chia nhỏ kiến thức theo từng chủ đề cụ thể, học từng phần đều đặn mỗi ngày thay vì nhồi nhét.
   • Ưu tiên các dạng bài thi thường xuất hiện trong kỳ kiểm tra chính thức.
2. Sử dụng các tài liệu chính thống:
   • Tài liệu từ Cơ quan đánh giá kỹ năng Nhật Bản (JEED) hoặc trang gov của từng ngành nghề.
   • Video luyện thi mô phỏng tình huống thực tế.
   • Các ứng dụng điện thoại như Quizlet, Minna no Nihongo Drill tập trung luyện từ vựng chuyên ngành.
3. Tham gia khóa đào tạo:
   • Đăng ký học tại trung tâm đào tạo uy tín như TokuteiGino – nơi cung cấp chương trình đào tạo kỹ năng tại Nhật Bản sát với đề thi thực tế.
   • Học qua kết hợp cả lý thuyết, thực hành và tư duy phản biện – đúng như cách người Nhật yêu cầu.
4. Ôn luyện nhóm:
   • Tạo nhóm học cùng bạn bè để học hỏi lẫn nhau, trao đổi kiến thức, luyện phản xạ tiếng Nhật chuyên ngành.
   • Đi thi thử để làm quen với áp lực thời gian và cấu trúc đề.

Các lỗi thường gặp và cách khắc phục khi thi chứng chỉ

1. Không đọc kỹ yêu cầu đề thi:
   • Nhiều thí sinh, dù chuẩn bị kỹ, vẫn mất điểm vì làm sai hướng.
   • Giải pháp: luyện kỹ đề thi mẫu, luyện kỹ năng đọc hiểu nhanh.
2. Thiếu vốn từ tiếng Nhật chuyên ngành:
   • Thí sinh không hiểu hết các mô tả công việc hoặc yêu cầu đánh giá.
   • Giải pháp: học từ vựng theo lĩnh vực bạn dự thi, sử dụng flashcard và đọc thêm tài liệu chuyên ngành Nhật Bản.
3. Căng thẳng tâm lý trong phần thực hành:
   • Run tay, mất bình tĩnh có thể khiến bạn thao tác sai hoặc chậm.
   • Giải pháp: luyện tập nhiều lần với mô hình thực tế, giả lập tình huống áp lực cao.

Kinh nghiệm từ những người lao động đã đạt chứng chỉ kỹ năng

Anh Nguyễn Văn Minh (29 tuổi, quê Hà Tĩnh), hiện làm việc tại Nagoya chia sẻ: “Tôi bắt đầu ôn thi chứng chỉ kỹ năng Tokutei Gino ngành xây dựng từ tháng 3/2023. Ban đầu khá khó vì tiếng Nhật chuyên ngành rất nhiều, nhưng nhờ tham gia khóa học tại TokuteiGino, tôi dần cải thiện ngôn ngữ và kỹ năng chuyên môn. Đầu năm 2024, tôi thi đậu ngay lần đầu và được nhận vào công ty chuyên xây dựng hạ tầng giao thông với lương khởi điểm 290.000 yên.”

Chị Nguyễn Thị Lan (điều dưỡng viên tại Saitama): “Tôi phải học liên tục 6 tháng tiếng Nhật và tham gia khóa huấn luyện kỹ năng lâm sàng trước kỳ thi. Hiện tại tôi đã có Tokutei Gino số 1 và đang nộp hồ sơ thi lên số 2 để có thể bảo lãnh con sang sống cùng.”

Những trường hợp thành công như vậy cho thấy chuẩn bị nghiêm túc và có chiến lược ôn luyện đúng đắn chính là chìa khóa chinh phục các kỳ thi kỹ năng ở Nhật Bản.

Các ngành nghề yêu cầu chứng chỉ kỹ năng tại Nhật Bản

Không phải ngẫu nhiên mà Nhật Bản lại đặt yêu cầu cao về chứng chỉ kỹ năng đối với người lao động nước ngoài. Các ngành nghề mà Nhật đang thiếu nhân lực trầm trọng thường đòi hỏi người lao động phải có kỹ năng vững, khả năng thích nghi tốt và được đào tạo bài bản theo chuẩn Nhật Bản. Dưới đây là 3 lĩnh vực trọng điểm nằm trong chương trình tiếp nhận lao động theo diện Tokutei Gino – nơi chứng chỉ kỹ năng là bắt buộc.

Ngành xây dựng và cơ khí

Xây dựng là một trong những ngành thiếu hụt nhân lực trầm trọng nhất ở Nhật, đặc biệt trong bối cảnh quốc gia này đang liên tục triển khai các công trình lớn như nhà ở, tàu điện ngầm, cơ sở hạ tầng chống thiên tai, chuẩn bị cho các sự kiện quốc tế. Tỷ lệ lao động nước ngoài trong ngành xây dựng tại Nhật đang chiếm khoảng 18% (Bộ Đất đai, Hạ tầng, Giao thông và Du lịch Nhật Bản, 2025).

Các vị trí yêu cầu chứng chỉ kỹ năng:

• Lắp đặt giàn giáo cốp pha
• Gia công thép, hàn ống, ống nước
• Kỹ thuật đo đạc xây dựng
• Lái máy móc thi công: xe cẩu, máy xúc, cần trục

Những kỹ năng này gắn liền với an toàn lao động, tiến độ dự án, nên chứng chỉ nghề là điều kiện bắt buộc để được nhận việc. Người lao động có thể thi chứng chỉ ngành xây dựng cơ bản (gino shikaku 3-kyu hoặc 2-kyu) hoặc Tokutei Gino lĩnh vực xây dựng.

Trong cơ khí – lĩnh vực chủ lực của các tập đoàn như Toyota, Canon, Hitachi – các chứng chỉ gia công CNC, tiện phay, cơ khí bảo trì được coi là bắt buộc để làm việc tại xưởng.

Ngành y tế và chăm sóc sức khỏe

Với dân số già hàng đầu thế giới (gần 29% dân số trên 65 tuổi, năm 2025 – theo Viện Dân số và An sinh Xã hội Nhật Bản), Nhật Bản đang cần một lượng lớn điều dưỡng viên, hộ lý và nhân viên chăm sóc người cao tuổi.

Chứng chỉ kỹ năng trong ngành y tế bao gồm:

• Chứng chỉ chăm sóc người cao tuổi (Kaigo – Tokutei Gino)
• Chứng chỉ điều dưỡng viên nội trú
• Chứng chỉ sơ cứu, vận hành y tế tại nhà
• Chứng chỉ cập nhật y đức và phòng chống lây nhiễm

Ngoài khả năng tiếng Nhật giao tiếp N3–N2, người lao động phải trải qua các kỳ huấn luyện thực hành, tiếp xúc thực tế với bệnh nhân. Đặc biệt, chỉ người đã sở hữu chứng chỉ kỹ năng Kaigo mới được phép xin visa Tokutei Gino lĩnh vực này.

Mức lương trung bình cho lao động có chứng chỉ điều dưỡng là khoảng 270.000 – 310.000 yên/tháng, cao hơn người không có chứng chỉ đến 40%.

Ngành nông nghiệp và thủy sản

Ngành nông nghiệp và thủy sản Nhật Bản đang đối mặt với khủng hoảng nhân lực khi lực lượng lao động lớn tuổi là chủ yếu. Chính phủ Nhật đã đưa ngành này vào danh sách tiếp nhận lao động Tokutei Gino từ năm 2019, kèm theo đó là các yêu cầu về chứng chỉ kỹ năng riêng biệt.

Các loại chứng chỉ bao gồm:

• Chứng chỉ trồng trọt rau quả theo công nghệ Nhật
• Chứng chỉ vận hành máy gieo – gặt – tưới tiêu tự động
• Chứng chỉ nuôi trồng thủy sản nước mặn/lợ
• Chứng chỉ sơ chế, đóng gói sản phẩm nông sản/xuất khẩu

Chứng chỉ chủ yếu tập trung vào các công việc đòi hỏi vận hành máy móc, giám sát chất lượng nông sản, và kiểm soát sâu bệnh bằng công nghệ cao. Người lao động thường học tập trong môi trường trang trại thực nghiệm xuyên suốt 3–6 tháng.

TokuteiGino hiện đang có các khóa đào tạo kỹ năng nông nghiệp theo tiêu chuẩn tỉnh Yamanashi và Shizuoka – trung tâm kỹ thuật nông nghiệp hàng đầu Nhật Bản – giúp người lao động đủ điều kiện xin visa Tokutei Gino ngay khi hoàn thành chương trình.

Chứng chỉ kỹ năng đặc định Tokutei Gino và cơ hội cho lao động quốc tế

Tokutei Gino là chương trình visa được đánh giá là cánh cửa quan trọng nhất để lao động nước ngoài, đặc biệt là người Việt, có thể tiếp cận thị trường Nhật Bản một cách hợp pháp, bền vững và lâu dài. Chứng chỉ kỹ năng đặc định Tokutei Gino không chỉ là bằng chứng về năng lực, mà còn mở ra nhiều quyền lợi chỉ dành riêng cho người thuộc diện kỹ năng đặc định.

Tại sao chương trình Tokutei Gino được ưa chuộng?

• Không yêu cầu bằng đại học: Thay vì theo đuổi con đường học thuật kéo dài, người lao động có thể tiếp cận thị trường Nhật Bản thông qua học nghề và thi chứng chỉ.
• Thời gian làm việc dài: 5 năm cho Tokutei Gino số 1, không giới hạn thời gian cho Tokutei Gino số 2.
• Được chuyển việc, đổi chủ sử dụng lao động trong cùng ngành nghề mà không cần xin visa mới.
• Cơ hội chuyển sang visa dài hạn hoặc thậm chí nộp hồ sơ xin vĩnh trú sau vài năm làm việc.
• Chính phủ Nhật hỗ trợ trực tiếp các trung tâm hỗ trợ kỹ năng, chỗ ở, hướng dẫn pháp lý và ngôn ngữ cho người lao động.

Năm 2025, theo số liệu từ Bộ Y tế – Lao động – Phúc lợi Nhật Bản, đã có hơn 30.000 người Việt sử dụng visa Tokutei Gino để làm việc dài hạn tại Nhật, chiếm 52,3% tổng số lao động kỹ năng đặc định.

Yêu cầu và cách đăng ký chương trình Tokutei Gino

Để được chấp thuận vào chương trình và sở hữu visa Tokutei Gino người lao động cần:

1. Thi đỗ bài kiểm tra kỹ năng (Tokutei Gino Shiken) trong ngành nghề tương ứng (các đề thi được công bố bởi Prometric Nhật hoặc tổ chức đánh giá ngành tương ứng).
2. Đạt trình độ tiếng Nhật N4 hoặc đạt kỳ thi JFT Basic A2.
3. Có nhà tuyển dụng nhận làm việc, ký hợp đồng lao động rõ ràng và đăng ký tại Cơ quan dịch vụ di trú Nhật Bản.
4. Có lý lịch rõ ràng, không vi phạm pháp luật tại Nhật hoặc tại nước sở tại.

Người lao động có thể học và ôn luyện các nội dung thi tại các trung tâm như TokuteiGino – đơn vị hiện đang có chương trình hợp tác luyện thi Tokutei Gino giữa Nhật Bản – Việt Nam với tỷ lệ đậu chứng chỉ đạt đến 83% trong năm 2024.

Cơ hội phát triển nghề nghiệp với chứng chỉ Tokutei Gino

Sở hữu chứng chỉ Tokutei Gino không chỉ là cơ hội lập nghiệp tại Nhật mà còn là bước đệm cho tương lai bền vững:

• Nâng cao kỹ năng làm việc theo chuẩn toàn cầu, tiếp cận công nghệ tiên tiến.
• Trở thành nhân sự chủ chốt trong công ty Nhật tại Việt Nam sau khi hồi hương.
• Có thể học liên thông lên các chứng chỉ quản lý hoặc bằng cấp cao hơn tại Nhật Bản.
• Định cư lâu dài nhờ khả năng chuyển đổi visa Tokutei Gino số 2 hoặc bảo lãnh người thân sau 5 năm làm việc.

Việc kết hợp giữa chứng chỉ kỹ năng, thái độ lao động nghiêm túc và đào tạo chuẩn Nhật sẽ giúp người lao động đạt được những mục tiêu nghề nghiệp mang tính chuyển đổi số và hội nhập toàn cầu.

Những khó khăn thường gặp khi học và thi chứng chỉ kỹ năng tại Nhật Bản

Dù việc sở hữu chứng chỉ kỹ năng tại Nhật Bản mang lại nhiều lợi ích vượt trội, quá trình học và thi lấy chứng chỉ vẫn đặt ra không ít thách thức, đặc biệt với lao động nước ngoài. Những khó khăn này không chỉ đến từ kiến thức chuyên môn, mà còn thể hiện rõ ở môi trường văn hóa, cách đào tạo, yêu cầu ngôn ngữ, và sự khác biệt trong cách đánh giá.

Rào cản ngôn ngữ và văn hóa

Vấn đề lớn nhất đối với nhiều người lao động Việt Nam là ngôn ngữ. Mặc dù yêu cầu tối thiểu cho visa Tokutei Gino chỉ là trình độ N4 hoặc JFT A2, nhưng hầu hết tài liệu, khóa học và đề thi kỹ năng lại sử dụng tiếng Nhật chuyên ngành – thường khó hiểu nếu không được đào tạo bài bản.

Ngoài ra, khác biệt văn hóa trong học tập, làm việc cũng là một trở ngại lớn:

• Phong cách học và thi nghiêm ngặt của Nhật Bản khiến nhiều người lao động cảm thấy áp lực.
• Văn hóa “không nói lời từ chối” khiến học viên Việt hiểu nhầm về mức độ tiến bộ của mình khi nhận được phản hồi từ giáo viên người Nhật.
• Nhiều người gặp khó khăn trong việc thích nghi với văn hóa làm việc tỉ mỉ, đúng giờ, tuân thủ quy trình – những yếu tố ảnh hưởng trực tiếp đến kết quả thực hành.

Giải pháp là cần tăng cường học từ vựng chuyên ngành, tham gia các khóa đào tạo định hướng đa văn hóa trước kỳ thi.

Khác biệt về phương pháp đào tạo giữa Nhật Bản và Việt Nam

Tại Nhật Bản, đặc biệt trong chương trình đào tạo chuẩn Tokutei Gino, việc đào tạo kỹ năng gắn liền với thực hành thực tế thay vì lý thuyết đơn thuần. Điều này trở thành một cú sốc với nhiều lao động đến từ Việt Nam vốn quen lối học thuộc lòng.

Ví dụ, khi học ngành xây dựng, thay vì chỉ học về cấu trúc thép qua sách vở, người học phải trực tiếp cắt, hàn, lắp cấu kiện trong điều kiện mô phỏng tương tự công trình thật. Tinh thần “monozukuri” (tôn vinh nghề thủ công, sự kiên nhẫn và chính xác) là trọng tâm trong suốt khóa học.

Phương pháp này tuy hiệu quả nhưng đòi hỏi thời gian học và luyện tập dài, đồng thời yêu cầu người học có tư duy phản biện và rèn luyện liên tục – điều không phải ai cũng đáp ứng được nếu không có hỗ trợ đúng cách.

Lời khuyên để vượt qua những khó khăn này

• Lập kế hoạch ôn tập tối thiểu 3–6 tháng trước kỳ thi, chia nhỏ từng nội dung theo dạng đề.
• Sử dụng các tài liệu tiếng Nhật chuyên ngành có bản dịch tiếng Việt để làm quen từ từ (nhiều trung tâm như TokuteiGino cung cấp trọn bộ tài liệu song ngữ).
• Tham gia các nhóm học online của cộng đồng Tokutei Gino để được hỗ trợ kiến thức và cập nhật lịch thi.
• Thường xuyên luyện nghe – nói tiếng Nhật chuyên ngành thông qua video mô phỏng công việc thực tế.
• Học cách chấp nhận văn hóa Nhật, kiên nhẫn và tuân thủ quy trình học tập dù áp lực.

Các câu hỏi thường gặp về chứng chỉ kỹ năng tại Nhật Bản

“Chứng chỉ kỹ năng tại Nhật Bản có giá trị bao lâu?”

Tùy vào từng loại chứng chỉ kỹ năng, thời gian hiệu lực có thể kéo dài từ 3 đến 5 năm. Với chứng chỉ kỹ năng đặc định Tokutei Gino:

• Tokutei Gino số 1: giá trị trong 1 năm, được gia hạn đến tối đa 5 năm.
• Tokutei Gino số 2: không giới hạn thời hạn, có thể xin vĩnh trú sau vài năm làm việc và đóng thuế đủ điều kiện.

Các chứng chỉ nghề phổ thông như gia công cơ khí cấp 3-kyu có thể cần thi lại nếu có sự thay đổi trong tiêu chuẩn kỹ thuật hoặc công nghệ.

“Tokutei Gino hỗ trợ những bước nào trong quá trình thi chứng chỉ?”

TokuteiGino cung cấp các hỗ trợ toàn diện cho người lao động quốc tế, bao gồm:

• Tư vấn chọn ngành phù hợp với khả năng và kinh nghiệm cá nhân
• Đào tạo tiếng Nhật chuyên ngành và kỹ năng thực hành chuẩn đề thi
• Cung cấp tài liệu luyện thi song ngữ và thi thử mô phỏng chính xác
• Kết nối với doanh nghiệp Nhật hỗ trợ xin visa và làm việc
• Hỗ trợ tiếp tục học để nâng cấp từ Tokutei Gino số 1 lên số 2

“Chứng chỉ kỹ năng có yêu cầu gia hạn không?”

Có. Đối với Tokutei Gino số 1, visa gắn liền với chứng chỉ kỹ năng nên cần xin gia hạn hằng năm. Người lao động cần chứng minh:

• Vẫn làm việc trong đúng ngành được cấp chứng chỉ
• Không vi phạm pháp luật Nhật Bản hoặc hợp đồng
• Đạt đủ điểm đánh giá năng lực hằng năm từ doanh nghiệp sử dụng lao động

Với chứng chỉ nghề phổ thông, thường người học cần thi lại nếu chuyển ngành hoặc độ tuổi vượt quá tiêu chuẩn (ví dụ: một số ngành đòi hỏi người lao động phải dưới 35 tuổi).

“Điều gì xảy ra nếu tôi không đạt chứng chỉ kỹ năng?”

Nếu thi không đạt:

• Người lao động không đủ điều kiện xin visa Tokutei Gino (hoặc có thể mất visa hiện tại nếu đã hết hạn)
• Không được tuyển dụng vào các công việc yêu cầu chứng chỉ
• Phải chờ ít nhất 3–6 tháng để thi lại tùy vào ngành và lịch thi ở Nhật

Giải pháp: nên luyện tập thi thử, tham gia lớp huấn luyện chuyên sâu tại các đơn vị như TokuteiGino để tăng tỷ lệ đậu kỳ thi thật.

“Làm thế nào để tìm hiểu thêm về chương trình đào tạo của TokuteiGino?”

TokuteiGino hiện đang triển khai các chương trình:

• Đào tạo kỹ năng tại Nhật Bản ở 5 tỉnh (Aichi, Osaka, Saitama, Chiba, Fukuoka)
• Học online cho người Việt đang có visa kỹ năng thực tập sinh hoặc visa kỹ thuật viên
• Trung tâm luyện thi Tokutei Gino tại Hà Nội, TP.HCM và Đà Nẵng
• Hội thảo mỗi tháng chia sẻ kinh nghiệm từ người đã đạt chứng chỉ

Người học có thể đăng ký nhận tài liệu miễn phí hoặc tư vấn trực tiếp trên website chính thức.

 

Nếu bạn đang ấp ủ mục tiêu làm việc tại Nhật Bản, có mong muốn sở hữu chứng chỉ kỹ năng tại Nhật Bản hay cần hỗ trợ thi chứng chỉ Tokutei Gino để phát triển sự nghiệp, hãy để TokuteiGino đồng hành cùng bạn. Với đội ngũ chuyên gia đào tạo có nhiều năm kinh nghiệm, chương trình huấn luyện chuyên sâu sát thực tế và mối quan hệ hợp tác chặt chẽ với các doanh nghiệp Nhật Bản, TokuteiGino chính là chìa khóa giúp bạn mở ra tương lai bền vững tại xứ sở mặt trời mọc.

Liên hệ ngay hôm nay để được tư vấn miễn phí về lộ trình học, thi và làm việc tại Nhật:

✅ Công ty TokuteiGino
? Website: https://tokuteigino.edu.vn/
? Email: tokuteigino1992@gmail.com
☎ Hotline: 0965.149.588
? Đăng tin tuyển dụng việc làm tại Nhật Bản TopJob360

Hãy bắt đầu hành trình sự nghiệp quốc tế của bạn từ hôm nay – từ tấm chứng chỉ kỹ năng chuẩn Nhật Bản!