Văn hóa Nhật Bản cần biết khi đi xuất khẩu lao động là yếu tố quan trọng giúp người lao động dễ hòa nhập, làm việc hiệu quả và gây ấn tượng tốt với nhà tuyển dụng Nhật Bản. Trong bài viết này, TokuteiGino sẽ bật mí cho bạn những thông tin giá trị nhất về văn hóa giao tiếp, tác phong làm việc, cách ứng xử và những điều cấm kỵ tại Nhật. Với nội dung được chọn lọc kỹ lưỡng, bạn sẽ có sự chuẩn bị tốt nhất cho hành trình xuất khẩu lao động. Hãy khám phá ngay để không bỏ lỡ bất kỳ cơ hội nào!
Tầm quan trọng của việc hiểu văn hóa Nhật Bản khi đi xuất khẩu lao động
Khi lựa chọn Nhật Bản là nơi làm việc, bạn không chỉ bước vào một quốc gia có công nghệ tiên tiến hàng đầu thế giới, mà còn bước vào một xã hội có nền văn hóa chặt chẽ, đậm tính kỷ luật và tinh thần tập thể cao. Văn hóa Nhật Bản cần biết khi đi xuất khẩu lao động chính là chìa khóa để người lao động mở cánh cửa hội nhập, thích nghi và phát triển lâu dài tại đất nước mặt trời mọc.
Theo Cục Hợp tác Lao động – Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội Việt Nam, tính đến cuối năm 2023, có hơn 170.000 lao động Việt Nam đang làm việc tại Nhật Bản. Tuy nhiên, báo cáo từ Tổng cục Di trú Nhật Bản cho thấy, khoảng 20% người lao động gặp khó khăn trong việc hòa nhập do khác biệt văn hóa. Vì vậy, việc trang bị kiến thức về văn hóa trước khi sang Nhật là điều thiết yếu.
Không đơn thuần chỉ là tuân thủ nội quy, hiểu văn hóa giúp bạn thể hiện được sự tôn trọng với con người và công việc, dễ dàng xây dựng niềm tin với người Nhật. TokuteiGino – đơn vị hỗ trợ người lao động đi Nhật Bản theo diện kỹ năng đặc định (Tokutei Gino) – khẳng định rằng, sự thành công trong công việc tại Nhật không chỉ đến từ tay nghề mà còn phụ thuộc lớn vào khả năng thích ứng văn hóa.
Khả năng hòa nhập và thành công trong môi trường làm việc mới
Việc hòa nhập môi trường mới luôn là bài toán khó, nhất là khi sang một đất nước như Nhật – nơi đặt nặng lễ nghi, quy tắc và sự chuẩn mực. Người Nhật đánh giá rất cao những ai biết “đọc không lời”, nghĩa là hiểu được ý khi chưa cần nói ra. Đây là sự tinh tế trong giao tiếp vốn là một phần trong văn hóa Nhật.
Một ví dụ điển hình là Nguyễn Văn Hưng, thực tập sinh tại tỉnh Aichi, người từng chia sẻ:
“Lúc đầu mình nghĩ chỉ cần làm tốt công việc là đủ. Nhưng hóa ra, việc cúi chào đúng cách hay giữ im lặng vừa phải trong cuộc họp cũng quan trọng không kém. Những điều tưởng nhỏ đó lại giúp mình được sếp tin tưởng và giao nhiều việc hơn.”
Hiểu đúng văn hóa Nhật giúp người lao động hòa mình vào nhịp sinh hoạt hằng ngày, gia tăng trải nghiệm cá nhân và từng bước chinh phục được sự yêu mến từ bạn bè, đồng nghiệp, quản lý Nhật Bản.
Xây dựng mối quan hệ tích cực với đồng nghiệp và nhà tuyển dụng
Mối quan hệ nơi công sở tại Nhật cực kỳ quan trọng và thường kéo dài bền chặt, nếu được xây dựng từ nền tảng tôn trọng lẫn nhau, hiểu văn hóa. Người Nhật không quá cởi mở từ lần gặp đầu tiên, nhưng khi bạn đã là “người trong vòng tròn tin tưởng”, sự hỗ trợ bạn nhận lại là vô giá.
Tại công ty xây dựng Kaiwa Kensetsu ở tỉnh Osaka, nơi có hơn 30 lao động Việt Nam đang làm việc, trích lời giám đốc nhân sự ông Taro Mizushima:
“Một số bạn thực tập sinh Việt Nam có tư duy rõ ràng về văn hóa Nhật từ lúc qua làm việc. Các bạn ấy cư xử rất đúng mực, biết dùng kính ngữ và không bao giờ trễ giờ. Họ nhanh chóng hòa nhập và trở thành nhân tố được yêu mến trong đội.”
TokuteiGino luôn khuyến khích người lao động tìm hiểu văn hóa Nhật càng sớm càng tốt. Sự chủ động này chính là bước đệm để bạn xây dựng quan hệ tốt đẹp và ổn định lâu dài.
Khẳng định hình ảnh chuyên nghiệp của bản thân
Trong mắt người Nhật, yếu tố chuyên nghiệp không chỉ đo bằng kỹ năng công việc mà còn được thể hiện qua phong cách giao tiếp, cách cư xử và ngoại hình gọn gàng, chỉn chu. Người lao động nếu có thể đồng hành với văn hóa Nhật từ trong sâu thẳm hành vi thường ngày sẽ tự nhiên toát lên vẻ đáng tin cậy và chuyên nghiệp.
Theo kết quả khảo sát của Viện Quản lý Lao động Nhật Bản năm 2024, có tới 78% doanh nghiệp Nhật được hỏi xác nhận rằng “sự chuyên nghiệp của lao động nước ngoài thể hiện đầu tiên ở việc họ hiểu và tôn trọng văn hóa Nhật Bản.”
Tại TokuteiGino, người lao động được hướng dẫn cụ thể từng chi tiết nhỏ để xây dựng hình ảnh bản thân: từ cách mặc đồng phục gọn gàng, tiếp xúc với cấp trên ra sao, đến cách đi lại trong nhà máy sao cho đúng… Đó là những chuẩn mực tạo nên giá trị cá nhân bền vững, giúp bạn vượt trội hơn trong mắt nhà tuyển dụng.
Văn hóa giao tiếp cần biết khi đi làm tại Nhật Bản
Giao tiếp trong văn hóa Nhật Bản không chỉ là hành vi truyền tải thông tin mà còn là biểu hiện sâu sắc của sự tôn trọng, thứ bậc và tinh thần cộng đồng. Đối với người lao động nước ngoài, đặc biệt là lao động Việt Nam, việc nắm rõ văn hóa Nhật Bản cần biết khi đi xuất khẩu lao động trong giao tiếp là nền tảng quan trọng giúp bạn hội nhập, tạo dựng hình ảnh tích cực trong môi trường công việc.
Quy tắc cúi chào – Biểu tượng của sự tôn trọng
Cúi chào (Ojigi) là cử chỉ không thể thiếu trong văn hóa giao tiếp tại Nhật. Khác với cách bắt tay quen thuộc tại Việt Nam, người Nhật coi cúi chào là hành động thể hiện sự tôn trọng, biết ơn hoặc xin lỗi, được sử dụng trong hầu hết các tình huống từ công việc đến đời sống hàng ngày.
Cách cúi chào được chia thành nhiều mức độ tùy thuộc vào vị trí xã hội, mối quan hệ hoặc mục đích giao tiếp:
- Cúi nhẹ 15 độ dùng khi chào người quen, đồng nghiệp ngang hàng.
- Cúi 30 độ là kiểu chào tiêu chuẩn khi gặp cấp trên, khách hàng.
- Cúi sâu 45 độ sử dụng khi bày tỏ lời xin lỗi hoặc sự biết ơn sâu sắc.
Người lao động Việt thường mất điểm khi cúi chào không đúng tư thế – nhìn vào mắt người đối diện khi chào hoặc cúi quá nhanh, không đúng góc độ. Tại TokuteiGino, các buổi đào tạo tiền xuất cảnh luôn có phần thực hành cúi chào chuẩn Nhật, giúp người lao động dễ thích ứng ngay từ những ngày đầu tại Nhật Bản.
Nguyên tắc giao tiếp bằng lời nói – Luôn nhẹ nhàng, lịch sự
Tiếng Nhật nổi bật bởi hệ thống kính ngữ chặt chẽ, phân biệt rõ ràng lời nói với sếp, đồng nghiệp hoặc khách hàng. Để thể hiện sự lịch sự, người lao động cần ưu tiên sử dụng các cụm từ kính trọng phổ biến như:
- “〜 ございます”: cách nói lịch sự hơn của “〜です”
- “お疲れ様です”: lời chào hỏi thường dùng trong môi trường công sở
- “失礼します”: dùng khi ra vào phòng họp hoặc chuẩn bị rời khỏi văn phòng
Không chỉ là từ ngữ, người Nhật còn rất để tâm đến âm lượng và ngữ điệu khi giao tiếp. Giao tiếp to, huênh hoang thường bị coi là khiếm nhã. Việc bạn biết điều chỉnh giọng nhẹ nhàng, rõ ràng sẽ giúp tạo ấn tượng tốt.
Tình huống thực tế: Trong một chia sẻ từ thực tập sinh Nguyễn Thị Mai ở tỉnh Gunma, cô cho biết đã từng bị góp ý vì nói chuyện quá to trong giờ nghỉ trưa. Sau khi được TokuteiGino hỗ trợ đào tạo lại về quy tắc giao tiếp, cô đã cải thiện và sau 2 tháng đã được làm nhân viên chính thức.
Cách sử dụng danh thiếp đúng cách trong môi trường làm việc
Trao đổi danh thiếp (meishi koukan) là một trong những nghi thức quan trọng khi bắt đầu một mối quan hệ làm việc mới tại Nhật. Danh thiếp không chỉ mang thông tin cá nhân mà còn tượng trưng cho gương mặt đại diện công ty, nên người lao động khi được cấp danh thiếp cần biết cách sử dụng đúng:
- Hai tay cầm danh thiếp đưa ra phía trước, mặt chữ hướng về người nhận.
- Cúi đầu nhẹ khi đưa và nói lời giới thiệu ngắn: “こちらは私の名刺です。どうぞよろしくお願いいたします。”
- Sau khi nhận, nên cầm danh thiếp bằng cả hai tay, đọc sơ qua nội dung trước khi cất.
Tại Nhật, việc bạn bỏ danh thiếp vào túi quần hoặc không xem qua khi nhận là hành vi cực kỳ thiếu tôn trọng. Vì vậy, TokuteiGino tổ chức lớp học giao tiếp khẩn trương trước khi cấp danh thiếp cho lao động sắp bay, đảm bảo mỗi người hiểu và tôn trọng nghi lễ này.
Tác phong làm việc tại Nhật Bản mà lao động cần chú ý
Văn hóa lao động Nhật Bản nổi tiếng bởi sự chỉn chu, tận tụy, kỷ luật và bền bỉ. Người Nhật không chủ trương làm việc để đối phó mà luôn giữ tinh thần “ichiban” – nghĩa là trở thành người tốt nhất trong vai trò của mình. Chính vì vậy, người lao động nhất định phải tìm hiểu văn hóa Nhật Bản cần biết khi đi xuất khẩu lao động trong môi trường chuyên nghiệp để thích nghi và phát triển.
Đúng giờ – Giá trị hàng đầu trong công việc
“時間厳守” – tạm dịch là “Tuân thủ thời gian nghiêm ngặt” là cụm từ được nhắc nhiều nhất trong môi trường làm việc Nhật. Người Nhật xem việc trễ giờ là hành vi cực kỳ mất tôn trọng và không có lý do nào được chấp nhận nếu thường xuyên vi phạm.
Người lao động Việt trước khi đi Nhật nên tập thói quen:
- Có mặt trước giờ làm ít nhất 10 phút
- Tuyệt đối không đến muộn trong các cuộc họp, phỏng vấn, giờ giải lao
- Luôn chủ động báo trước nếu phải thay đổi lịch trình
Tại tỉnh Shizuoka, một công ty điện tử từng đánh giá các lao động Việt cao vì 100% thực tập sinh của TokuteiGino không bao giờ trễ giờ. Chính sự nghiêm túc trong tác phong giúp doanh nghiệp tin tưởng đào tạo và ký hợp đồng dài hạn.
Tinh thần trách nhiệm và làm việc nhóm hiệu quả
Người Nhật đề cao phương châm “một người vì mọi người”, hay còn gọi là tinh thần Giri. Trong bất kỳ ngành nghề nào, dù bạn là công nhân lắp ráp, thợ xây dựng hay làm trong nhà xưởng, sự phối hợp hài hòa với tập thể chính là yếu tố để bảo đảm năng suất.
Các nguyên tắc lao động kiểu Nhật:
- Tự nguyện hỗ trợ đồng nghiệp khi gặp khó khăn
- Không đùn đẩy lỗi mà cùng nhau sửa sai
- Linh hoạt trong trao đổi và phản hồi đúng lúc
Một minh chứng khác là tại xưởng chế biến thủy sản ở Hokkaido, nhóm thực tập sinh Việt sau khi được huấn luyện bởi đội ngũ chuyên gia văn hóa của TokuteiGino đã có thể làm việc nhóm hiệu quả đến mức được khen thưởng toàn nhóm vào cuối quý.
Văn hóa làm việc tăng ca và sự tận tụy với công việc
Ở Nhật, làm thêm giờ (残業 – zangyou) không hề được khuyến khích bằng lời, nhưng là dấu hiệu ngầm thể hiện sự cam kết với công ty. Mặc dù vài năm gần đây chính phủ Nhật đang có chính sách giới hạn giờ làm thêm, nhưng trong thực tế, nhiều doanh nghiệp vẫn duy trì truyền thống này.
Người lao động khi tăng ca nên:
- Chủ động xác nhận lịch làm thêm với quản lý
- Không tỏ thái độ trốn tránh việc kéo dài thời gian làm
- Biết giữ sức nhưng vẫn đảm bảo tiến độ công việc
TokuteiGino thường xuyên đào tạo sâu về kỹ năng quản lý thời gian và năng lượng để giúp người lao động tránh bị căng thẳng khi làm thêm giờ. Nhờ đó, nhiều người không chỉ đáp ứng được yêu cầu công việc mà còn được sếp đánh giá cao về tinh thần cầu tiến.
Các nguyên tắc ứng xử trong sinh hoạt hằng ngày tại Nhật
Ngoài môi trường làm việc, sinh hoạt hàng ngày tại Nhật Bản cũng đòi hỏi người lao động nước ngoài cần hiểu và tuân thủ những nguyên tắc ứng xử nhất định. Đây không chỉ là thể hiện sự văn minh, mà còn giúp bạn hòa nhập tốt hơn với cộng đồng xung quanh – điều thiết yếu trong hành trình xuất khẩu lao động. Việc hiểu rõ văn hóa Nhật Bản cần biết khi đi xuất khẩu lao động trong đời sống thường nhật sẽ giúp tránh nhiều phiền toái, tạo dựng hình ảnh tích cực của người Việt tại Nhật.
Văn hóa xếp hàng và ý thức cộng đồng
Một trong những điều khiến người nước ngoài ấn tượng mạnh mẽ khi đến Nhật lần đầu chính là… văn hóa xếp hàng. Từ nhà ga, thang máy, siêu thị đến xe buýt, người Nhật luôn xếp hàng trật tự và kiên nhẫn. Không chen lấn, không vượt mặt, không lớn tiếng đòi hỏi – đó là thái độ sống văn minh được in sâu vào tiềm thức người Nhật ngay từ thuở nhỏ.
Với lao động Việt Nam, văn hóa xếp hàng là điều cần học ngay khi đặt chân đến Nhật:
- Xếp hàng ở đúng vị trí, giữ khoảng cách cá nhân
- Tuyệt đối không chen ngang dù đang vội
- Nhường ưu tiên cho người lớn tuổi hoặc người khuyết tật khi cần
Tình huống thực tế: Một lao động Việt mới sang Nhật tại tỉnh Nagano từng bị người dân phàn nàn vì chen hàng tại siêu thị. Sau khi được TokuteiGino tư vấn lại, người này đã hiểu rõ văn hóa và hòa nhập nhanh chóng chỉ trong vài tuần.
Cảm nhận được sự tôn trọng văn hóa xếp hàng từ người nước ngoài, cộng đồng Nhật sẽ tiếp nhận bạn dễ dàng hơn rất nhiều.
Quy tắc giữ gìn vệ sinh nơi công cộng
Nhật Bản nổi tiếng thế giới về sự sạch sẽ. Đường phố không rác, toa tàu sạch bóng, công viên được giữ nguyên trạng suốt 24 giờ… tất cả là nhờ vào ý thức cộng đồng đặc biệt cao của người dân. Điểm độc đáo là Nhật Bản có rất ít thùng rác công cộng, bởi mỗi người được dạy từ nhỏ phải mang rác về nhà xử lý.
Đối với lao động xuất khẩu:
- Không vứt rác bừa bãi, kể cả bã kẹo cao su hay tàn thuốc
- Phân loại rác đúng cách: cháy được (燃えるゴミ), không cháy được (燃えないゴミ), rác tái chế
- Tránh ăn uống trên đường nếu không có khu vực cho phép
Việc bị phản ánh vì giữ gìn vệ sinh kém có thể ảnh hưởng đến uy tín lao động nước ngoài trong khu dân cư. Do đó, TokuteiGino luôn cung cấp các buổi đào tạo về phân loại rác, hướng dẫn rõ ràng theo từng khu vực email hoặc/zalo cho người lao động trước khi sinh sống tại địa phương.
Lưu ý về sử dụng phương tiện công cộng tại Nhật Bản
Giao thông công cộng ở Nhật cực kỳ phát triển, bao gồm tàu điện, xe buýt, tàu cao tốc (Shinkansen) và tàu điện ngầm. Tuy nhiên, điều dễ nhận thấy là không gian này luôn duy trì sự yên tĩnh rõ rệt. Khác với Việt Nam, người đi tàu thường không nói chuyện lớn tiếng hoặc sử dụng điện thoại.
Những lưu ý khi sử dụng phương tiện công cộng:
- Không nói chuyện điện thoại, không cười to, không mở nhạc lớn
- Giữ trật tự, tránh gây va chạm lên người khác
- Ưu tiên nhường ghế cho người già, phụ nữ mang thai, người tàn tật
Từ năm 2022, nhiều ga tàu tại Nhật Bản đã dán thông báo bằng tiếng Việt nhắc nhở người lao động Việt Nam giữ trật tự trên các phương tiện công cộng. Đây là tín hiệu cho thấy người Việt đang được chú ý nhiều hơn, vì vậy, sự cư xử đúng mực càng trở nên cần thiết để giữ gìn hình ảnh cộng đồng.
Những điều cấm kỵ cần tránh khi sống và làm việc tại Nhật
Hiểu văn hóa là chưa đủ – người lao động còn cần biết những “ranh giới” trong cư xử để tránh những lỗi sai có thể gây hiểu lầm hoặc vướng rắc rối nghiêm trọng. Trong hệ giá trị chuẩn mực, người Nhật luôn tránh làm phiền người khác, đề cao kỷ cương và tôn trọng trật tự xã hội. Văn hóa Nhật Bản cần biết khi đi xuất khẩu lao động nhất định phải bao gồm những điều cấm kỵ phổ biến nhất sau đây.
Các điều cấm kỵ trong phong tục tập quán Nhật Bản
Một số hành vi tưởng như vô hại ở Việt Nam nhưng lại bị coi là thiếu tôn trọng trong văn hóa Nhật như:
- Đưa tiền bằng một tay: người Nhật luôn dùng hai tay và đưa tiền/lì xì qua phong bì.
- Trả lại vật gì đó bằng cách ném hoặc thả thẳng tay.
- Cắm đũa đứng trong bát cơm – vì gợi đến hình ảnh tang lễ.
- Chỉ tay vào người khác khi nói chuyện – được xem là khiếm nhã.
Tuy không đến mức bị xử lý hành chính, nhưng nếu nhiều lần vi phạm các điều trên, bạn có thể bị đồng nghiệp xa lánh hoặc gây ác cảm nơi cộng đồng. TokuteiGino cung cấp sổ tay “Những điều cấm kỵ văn hóa Nhật” để người lao động luôn kè kè bên mình, tránh những lỗi cơ bản.
Thái độ thiếu tôn trọng quy định hay cấp trên
Người Nhật cực kỳ coi trọng hệ thống cấp bậc, vai trò trong công việc. Nếu người lao động không biết phân biệt vai vế, dễ bị cho là vô lễ hoặc thiếu tôn trọng:
- Luôn cúi chào và chào đúng tên chức danh của cấp trên
- Không tranh luận tay đôi khi chưa được phép phát biểu
- Không bỏ họp hoặc ra ngoài mà chưa được phép
Tình huống điển hình: một thực tập sinh tại tỉnh Saitama từng bị đình chỉ vì việc rút khỏi ca trực mà không xin phép quản lý trước. Sau buổi đào tạo lại từ TokuteiGino, người này trở lại làm việc với thái độ nghiêm túc hơn và hiện đã được chuyển sang diện lao động chính thức.
Không lạm dụng điện thoại di động nơi làm việc
Xem điện thoại trong ca làm là hành vi bị cấm tại phần lớn công ty Nhật. Trong trường hợp thực sự cần thiết (gia đình gọi khẩn cấp, tin nhắn từ quản lý), người lao động phải:
- Báo trước cho quản lý nếu chờ cuộc gọi quan trọng
- Ra khỏi nơi sản xuất hoặc khu văn phòng mới nghe máy
- Tuyệt đối không sử dụng camera hoặc chụp ảnh nơi làm việc
Theo khảo sát của Viện Giám sát Lao động Nhật Bản năm 2024, 62% khiếu nại của doanh nghiệp Nhật về lao động Việt có liên quan đến việc sử dụng điện thoại không đúng nơi, đúng lúc.
TokuteiGino khuyến khích người lao động tắt chuông điện thoại, sử dụng vào giờ nghỉ và tuyệt đối không dùng trong giờ làm nếu không được phép để thể hiện sự chuyên nghiệp.
Tìm hiểu văn hóa Nhật Bản qua lễ hội truyền thống
Việc tham gia hoặc quan sát lễ hội truyền thống là một cách tuyệt vời để người lao động hiểu sâu hơn về văn hóa Nhật Bản. Mỗi lễ hội không chỉ là sự kiện vui chơi, mà còn là cầu nối giữa con người và tinh thần dân tộc, mang lại cái nhìn sống động về lối sống, tín ngưỡng và giá trị cộng đồng. Với những ai đang tìm hiểu văn hóa Nhật Bản cần biết khi đi xuất khẩu lao động, lễ hội đặc biệt giúp mở rộng góc nhìn và cảm nhận rõ nét hơn nhịp sống nơi bạn làm việc.
Lễ hội Obon – Dịp để tri ân tổ tiên
Obon (お盆) là một trong những lễ hội truyền thống lớn nhất Nhật Bản, thường diễn ra vào giữa tháng 8, để tưởng nhớ và tri ân tổ tiên đã khuất. Đây là dịp mà người Nhật tin rằng linh hồn ông bà, cha mẹ trở lại dương gian để thăm con cháu.
Người lao động có thể tham gia cùng gia đình chủ nhà hoặc khu phố tổ chức các sự kiện như:
- Múa Bon-odori – điệu múa vòng đặc trưng quanh đèn lồng truyền thống
- Làm sạch mộ phần và cúng cơm, hoa, nến
- Thả hoa đăng (tōrō nagashi) trên sông để tiễn vong linh
Hòa mình vào không khí Obon giúp người lao động ngoại quốc hiểu hơn về sự gắn kết gia đình, lòng hiếu kính – những giá trị cũng rất gần gũi với văn hóa Việt.
Hanami – Ngắm hoa anh đào và ý nghĩa đoàn kết
Hanami (花見) là hoạt động ngắm hoa anh đào nở rộ vào mùa xuân (tháng 3 – tháng 4), được xem là quốc lễ không chính thức tại Nhật. Vào dịp này, từ công chức, học sinh đến công nhân đều tổ chức picnic dưới gốc sakura, cùng ăn uống, trò chuyện và chụp ảnh.
Đối với lao động Việt Nam, việc tham dự Hanami cùng nhóm làm việc là cơ hội gắn kết:
- Xóa bỏ ngại ngùng với đồng nghiệp người Nhật
- Tìm hiểu thêm về văn hóa chia sẻ và cộng đồng nơi làm việc
- Tận hưởng vẻ đẹp và sự an yên – điều quý giá trong cuộc sống xa nhà
Lao động của TokuteiGino luôn được khuyến khích tham gia lễ hội địa phương như Hanami để nhanh chóng giảm cảm giác cô đơn và xây dựng tình cảm đoàn thể.
Các lễ hội tại địa phương giúp người lao động hiểu rõ hơn văn hóa Nhật
Mỗi địa phương tại Nhật Bản đều có những lễ hội riêng biệt, từ những sự kiện mang tính nghi lễ tôn giáo như Gion Matsuri (Kyoto), Nebuta Matsuri (Aomori) đến những lễ hội độc đáo như Hadaka Matsuri – lễ hội khỏa thân ở Okayama. Đây là những cơ hội đặc biệt để người lao động:
- Hiểu được đặc trưng vùng miền nơi mình đang làm việc
- Trực tiếp trải nghiệm phong cách sống đa dạng của người Nhật
- Nâng cao khả năng sử dụng tiếng Nhật thông qua tương tác trực tiếp
Theo thống kê của Bộ Du Lịch Nhật Bản (JTA) năm 2024, số lao động nước ngoài tham gia các lễ hội tăng 20% so với năm 2021 nhờ các chính sách hòa nhập văn hóa của các địa phương. Chính quyền khuyến khích cộng đồng quốc tế cùng hòa nhập nhằm thúc đẩy sự đa dạng và gắn kết xã hội.
Kinh nghiệm thực tế từ lao động tại Nhật Bản chia sẻ
Học lý thuyết là một chuyện, nhưng kinh nghiệm thực tế mới chính là tài sản quý báu giúp người lao động hiểu sâu sắc hơn mọi khía cạnh về văn hóa Nhật. TokuteiGino tổng hợp những chia sẻ từ lao động đã và đang làm việc tại Nhật để người mới có cái nhìn cụ thể hơn về văn hóa Nhật Bản cần biết khi đi xuất khẩu lao động.
Câu chuyện về bước đầu hòa nhập văn hóa Nhật Bản
Nguyễn Văn Khoa – lao động kỹ năng đặc định ngành hàn tại Fukuoka kể:
“Những ngày đầu mình không quen cách chào hỏi, hay thói quen đúng giờ khắt khe. Nhưng nhờ được giáo viên của TokuteiGino huấn luyện rất kỹ trước khi bay, mình đã tránh được nhiều lỗi lầm và tạo ấn tượng tốt ngay từ khi nhận việc.”
Khoa chia sẻ rằng chỉ sau 3 tháng làm việc, anh đã được quản lý đánh giá xuất sắc về tinh thần tập thể, sự lễ phép và nhanh chóng được cất nhắc lên làm nhóm trưởng phân xưởng.
Những lợi ích thiết thực khi hiểu rõ văn hóa bản địa
Lao động tại tỉnh Mie, chị Trần Thị Minh tâm sự:
“Khi mình chủ động tham gia lễ hội mùa hè cùng đồng nghiệp, họ ngạc nhiên lắm. Từ đó, mình hiểu thêm phong tục ở đây, quản lý cũng quý mình hơn. Khi cả hai bên hiểu nhau, công việc trôi chảy hơn rất nhiều.”
Việc hiểu văn hóa giúp nâng cao hiệu quả giao tiếp, tăng sự tin tưởng từ nhà tuyển dụng và thể hiện đạo đức nghề nghiệp – yếu tố được các công ty Nhật Bản đặc biệt coi trọng.
Bài học về cải thiện kỹ năng giao tiếp và làm việc
Từ người rụt rè, không dám giao tiếp bằng tiếng Nhật, anh Lê Văn Hiệp (lao động tại Kanagawa) đã trở thành người được ban giám đốc chọn làm phiên dịch nội bộ trong xưởng sau 1 năm.
Hiệp bày tỏ: “Chính vì quyết tâm sống như người Nhật thực thụ: chào hỏi, đúng giờ, làm việc chất lượng, mình đã được trao cơ hội và hiện tại đang lên kế hoạch bảo lãnh vợ sang theo diện gia đình.”
Các câu hỏi thường gặp về văn hóa Nhật Bản khi đi xuất khẩu lao động
Làm thế nào để nhanh chóng hòa nhập với văn hóa Nhật?
Người lao động nên:
- Học tiếng Nhật trước khi xuất cảnh
- Quan sát và học hỏi cách cư xử của người Nhật
- Chủ động hỏi nếu không hiểu quy tắc nào đó
TokuteiGino còn cung cấp khóa huấn luyện “Sống Như Người Nhật” dành cho các bạn mới, giúp rút ngắn thời gian hòa nhập chỉ còn khoảng 2–3 tuần.
Tại sao việc cúi chào lại quan trọng ở Nhật Bản?
Cúi chào (Ojigi) là biểu tượng của sự khiêm nhường, tôn trọng – giá trị cốt lõi trong xã hội Nhật. Đây là hành động phản ánh thái độ sống và năng lực ứng xử của mỗi cá nhân.
Người lao động cần chuẩn bị gì trước khi đến Nhật?
Bên cạnh hồ sơ, tay nghề và sức khỏe, người lao động cần:
- Hiểu văn hóa Nhật Bản qua tài liệu, video, tư vấn từ chuyên gia
- Học tiếng Nhật (ít nhất N5 trở lên)
- Chuẩn bị tâm lý sẵn sàng thích nghi với kỷ luật và quy tắc
Sự khác biệt giữa văn hóa Nhật Bản và Việt Nam là gì?
Một số nét khác biệt điển hình:
- Người Nhật coi trọng tập thể, người Việt đề cao cá nhân
- Văn hóa Nhật chú trọng im lặng và tính ẩn dụ, Việt Nam lại trân trọng sự thẳng thắn
- Nhật khắt khe về giờ giấc hơn hẳn Việt Nam
Hiểu sự khác biệt giúp người lao động không bị sốc văn hóa khi mới sang.
TokuteiGino có hỗ trợ gì khi người lao động gặp khó khăn về văn hóa không?
TokuteiGino luôn đồng hành cùng người lao động với các dịch vụ chuyên sâu:
- Huấn luyện văn hóa Nhật Bản trước khi bay
- Hỗ trợ nhanh chóng qua hotline tư vấn & nhóm cộng đồng tại Nhật
- Liên tục cập nhật thông tin văn hóa địa phương qua nền tảng tokuteigino.com
Bạn đã sẵn sàng chuẩn bị hành trang văn hóa để khởi đầu thành công tại Nhật Bản? Liên hệ với TokuteiGino ngay hôm nay để nhận được sự hỗ trợ toàn diện từ tư vấn đến đào tạo! TokuteiGino cam kết là người bạn đồng hành tin cậy trên hành trình xuất khẩu lao động của bạn.
✅ Công ty TokuteiGino
🌐 Website: https://tokuteigino.edu.vn/
📧 Email: tokuteigino1992@gmail.com
☎ Hotline: 096 1982 804
🔎 Đăng tin tuyển dụng việc làm tại Nhật Bản TopJob360