Luật lao động Nhật Bản dành cho thực tập sinh – Điều bạn cần biết để bảo vệ quyền lợi

Luật lao động Nhật Bản dành cho thực tập sinh là một hệ thống quy định pháp luật thiết yếu nhằm đảm bảo quyền lợi và nghĩa vụ của lao động quốc tế tại Nhật. Trong bài viết này, chúng ta sẽ khám phá các quyền cơ bản của thực tập sinh, lợi ích khi làm việc tại Nhật theo các quy chuẩn luật pháp, cũng như điểm qua những thay đổi mới nhất liên quan đến vấn đề luật lao động. Nếu bạn đang có ý định làm việc hoặc tìm hiểu về xuất khẩu lao động tại Nhật, đây sẽ là tài liệu hữu ích giúp bạn nắm rõ luật và bảo vệ bản thân.

Tổng quan về luật lao động Nhật Bản

Luật lao động Nhật Bản dành cho thực tập sinh là một phần quan trọng trong hệ thống pháp luật lao động của Nhật Bản, đóng vai trò bảo vệ và đảm bảo quyền lợi cho lực lượng lao động quốc tế đang làm việc tại quốc gia này. Nhật Bản là một trong những quốc gia có nền kinh tế phát triển hàng đầu thế giới và cũng là điểm đến phổ biến của thực tập sinh kỹ thuật đến từ nhiều nước, đặc biệt là Việt Nam. Tuy nhiên, để có trải nghiệm làm việc an toàn và tuân theo quy định, hiểu rõ về luật lao động Nhật là điều bắt buộc.

Luật lao động Nhật và vai trò đối với người lao động

Luật lao động cơ bản Nhật Bản (労働基準法 – Rōdō Kijunhō) được thiết lập nhằm đảm bảo quyền lợi của người lao động, bất kể là công dân Nhật hay lao động xuất khẩu. Luật này đặt ra các tiêu chuẩn về lương tối thiểu, thời gian làm việc, điều kiện lao động và chế độ phúc lợi, giúp lao động nước ngoài – bao gồm thực tập sinh – tránh bị bóc lột hoặc làm việc trong điều kiện không đảm bảo.

Nhiều thực tập sinh đến Nhật thông qua chương trình thực tập kỹ năng (技能実習生 – Ginou Jisshusei), được Chính phủ Nhật Bản áp dụng để hỗ trợ các nước đang phát triển nâng cao tay nghề lao động. Các công ty tiếp nhận phải tuân theo các quy định về:

• Mức lương tối thiểu, số giờ làm việc, chế độ đãi ngộ.
• Điều kiện về bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế.
• Nghĩa vụ bảo vệ thực tập sinh khỏi tình trạng bị cưỡng bức lao động hoặc lạm dụng.

Các quy định pháp lý cơ bản dành cho thực tập sinh

Các thực tập sinh khi làm việc tại Nhật Bản cần hiểu rõ các quyền lợi cơ bản theo luật để bảo vệ chính mình trước những trường hợp bị đối xử bất công. Một số quy định quan trọng bao gồm:

• Hợp đồng lao động rõ ràng: Hợp đồng phải được ký kết bằng văn bản có nội dung minh bạch, quy định rõ về mức lương, môi trường làm việc, thời gian làm việc và các chế độ phúc lợi.
• Lương tối thiểu: Chính phủ Nhật quy định mức lương tối thiểu khác nhau theo từng tỉnh, nhưng nhìn chung không được thấp hơn mức trung bình của lao động Nhật tại khu vực đó.
• Thời gian làm việc: Luật quy định thời gian tối đa là 8 giờ/ngày, 40 giờ/tuần, và giờ làm thêm phải được chi trả theo hệ số quy định.
• Bảo hiểm xã hội: Thực tập sinh phải tham gia bảo hiểm y tế, bảo hiểm lao động, đảm bảo quyền lợi khi xảy ra sự cố hoặc bệnh tật.
• Chế độ nghỉ phép: Mỗi thực tập sinh có quyền nghỉ phép hưởng lương tương ứng với số năm làm việc.

Tầm quan trọng của việc hiểu biết về luật lao động Nhật

Hiểu rõ luật lao động Nhật Bản dành cho thực tập sinh không chỉ giúp người lao động bảo vệ quyền lợi mà còn ngăn chặn các tình huống vi phạm ảnh hưởng đến sự nghiệp và cuộc sống. Rất nhiều thực tập sinh thiếu kiến thức về luật pháp đã gặp rắc rối khi không biết cách khiếu nại nếu bị công ty chiếm dụng tiền lương hoặc làm việc quá số giờ quy định mà không được trả công xứng đáng.

Một ví dụ thực tế: Năm 2023, báo Mainichi của Nhật đưa tin về trường hợp một nhóm thực tập sinh Việt Nam tại tỉnh Aichi bị ép làm việc quá giờ mà không được hưởng phụ cấp theo quy định. Khi họ hiểu rõ luật và nhờ đến sự giúp đỡ của Liên đoàn Lao động Nhật Bản (Rengo – 連合), họ đã được bồi thường đầy đủ số giờ làm thêm chưa được trả, tổng cộng lên tới 3 triệu yên Nhật.

Do đó, nắm chắc luật lao động Nhật Bản là chìa khóa giúp thực tập sinh làm việc hiệu quả, thoải mái và hợp pháp tại Nhật Bản.

Quyền lợi thực tập sinh Nhật trong luật lao động

Luật lao động Nhật Bản dành cho thực tập sinh đặt ra các quy định cụ thể nhằm bảo vệ quyền lợi của lao động nước ngoài khi làm việc tại Nhật. Vì vậy, việc nắm rõ các quyền lợi này là điều quan trọng để đảm bảo rằng thực tập sinh được hưởng đầy đủ những gì họ xứng đáng theo pháp luật.

Các quyền cơ bản của thực tập sinh theo luật Nhật Bản

Thực tập sinh nước ngoài khi làm việc tại Nhật Bản được hưởng những quyền lợi cơ bản theo quy định trong luật lao động Nhật, bao gồm:

• Quyền nhận lương đúng theo hợp đồng:
  • Lương cơ bản không được thấp hơn mức lương tối thiểu vùng do chính quyền địa phương quy định.
  • Lương phải được trả vào ngày cố định hàng tháng, không được chậm trễ hoặc trừ phi lý.
  • Nếu làm ngoài giờ, người lao động phải được trả thêm phụ cấp lao động ngoài giờ theo mức quy định của Nhật Bản (tối thiểu 25% – 50% so với lương cơ bản).
• Bảo hiểm và chế độ phúc lợi:
  • Thực tập sinh được tham gia bảo hiểm y tế, bảo hiểm lương hưu, bảo hiểm tai nạn lao động, giúp họ được hỗ trợ tài chính trong trường hợp ốm đau, tai nạn.
  • Khi thực tập sinh kết thúc hợp đồng trở về nước, họ có thể được nhận lại một phần tiền hoàn thuế nenkin (bảo hiểm lương hưu đã đóng) từ chính phủ Nhật.
• Quyền được nghỉ ngơi:
  • Thời gian làm việc không được vượt quá 8 giờ/ngày và 40 giờ/tuần.
  • Có quyền nghỉ 1 ngày/tuần và ít nhất 4 ngày mỗi tháng theo luật lao động.
  • Nếu công ty yêu cầu làm thêm ngoài giờ hành chính thì phải có phụ cấp làm thêm hợp pháp.
• Quyền khiếu nại nếu bị đối xử bất công:
  • Nếu công ty bóc lột, trừ lương trái luật, hoặc ép làm công việc không đúng hợp đồng, thực tập sinh có quyền khiếu nại lên các cơ quan bảo vệ lao động Nhật Bản, như Cục Quản lý Xuất Nhập Cảnh Nhật Bản hoặc Hiệp hội thực tập sinh kỹ thuật OTIT.

Quy định về lương tối thiểu và giờ làm việc

Một trong những vấn đề quan trọng nhất với thực tập sinh là lương tối thiểu và số giờ làm việc. Nhật Bản có hệ thống lương tối thiểu thay đổi tùy theo từng địa phương.

• Lương tối thiểu vùng năm 2024 (từ tháng 10/2023 có hiệu lực):
  • Tokyo: 1,113 yên/giờ (~185.000 VNĐ/giờ)
  • Osaka: 1,064 yên/giờ (~178.000 VNĐ/giờ)
  • Aichi: 1,027 yên/giờ (~171.000 VNĐ/giờ)
  • Các vùng khác có mức lương dao động từ 900 – 1,113 yên/giờ

Ngoài ra, thực tập sinh cần chú ý những quy định về thời gian làm việc như sau:

✅ Thời gian làm việc tiêu chuẩn: 8 giờ/ngày, 40 giờ/tuần
✅ Giờ làm thêm:

• Ngày thường: tăng 25% lương giờ
• Làm đêm (từ 22h – 5h sáng): tăng 50% lương giờ
• Ngày lễ, chủ nhật: tăng 35%-50% lương giờ tùy chính sách công ty.

Chính sách nghỉ phép và nghỉ lễ

Thời gian nghỉ lễ và chế độ nghỉ phép là một trong những quyền lợi quan trọng nhất mà thực tập sinh cần biết. Theo quy định của luật lao động cơ bản Nhật Bản, người lao động có các chế độ nghỉ như sau:

• Nghỉ lễ theo lịch của công ty:
  • Thực tập sinh tuân theo lịch nghỉ lễ của công ty (thường theo lịch Nhật Bản). Các ngày nghỉ lễ phổ biến bao gồm:
    • Tết Dương lịch (1/1)
    • Tuần lễ Vàng (Golden Week) cuối tháng 4 – đầu tháng 5
    • Lễ Obon (tháng 8)
    • Ngày lễ Quốc khánh Nhật Bản (11/2)
    • Và một số ngày lễ khác theo lịch chính phủ.
• Nghỉ phép có lương (年次有給休暇 – Nenji Yūkyū Kyūka):
  • Nếu thực tập sinh làm việc liên tục trong 6 tháng, không nghỉ quá số ngày quy định, sẽ được nghỉ phép có lương từ 10 ngày/năm trở lên.
  • Số ngày nghỉ phép sẽ tăng dần theo số năm làm việc tại công ty.
• Nghỉ thai sản & nghỉ ốm:
  • Đối với thực tập sinh nữ, nếu mang thai có thể đăng ký nghỉ thai sản trước và sau sinh mà không bị sa thải.
  • Nếu bị bệnh và có giấy xác nhận từ bác sĩ, người lao động có quyền nghỉ ốm mà không bị buộc phải nghỉ việc.

✨ Ví dụ thực tế: Năm 2024, một thực tập sinh Việt Nam làm việc tại tỉnh Saitama đã được công ty cho phép nghỉ phép 3 ngày có lương để về Việt Nam thăm gia đình. Điều này được áp dụng dựa trên chính sách nghỉ phép theo hợp đồng của công ty, phù hợp với quy định của luật Nhật Bản.

Các nghĩa vụ của thực tập sinh theo luật lao động Nhật

Bên cạnh các quyền lợi được luật lao động Nhật Bản dành cho thực tập sinh bảo vệ, người lao động cũng có những nghĩa vụ nghiêm ngặt cần tuân thủ để đảm bảo quá trình thực tập diễn ra suôn sẻ, hợp pháp. Không thực hiện đúng nghĩa vụ có thể dẫn đến trục xuất khỏi Nhật hoặc mất đi các quyền lợi lẽ ra được hưởng.

Lựa chọn công việc phù hợp và trách nhiệm thực hiện

Thực tập sinh khi tham gia chương trình thực tập kỹ năng (TITP – Technical Intern Training Program) phải đảm bảo rằng công việc của mình đúng với ngành nghề đã đăng ký trong hợp đồng và không làm trái quy định của chính phủ Nhật.

• Không được tự ý chuyển công ty hoặc làm trái ngành nghề đã ký kết trong hợp đồng. Nếu muốn thay đổi công việc, phải có sự chấp thuận từ Cục quản lý xuất nhập cảnh Nhật Bản (Immigration Services Agency of Japan – 出入国在留管理庁) và Tổ chức giám sát thực tập sinh OTIT.
• Thực hiện đầy đủ trách nhiệm công việc, không tự ý bỏ việc, đi làm muộn hoặc vắng mặt mà không có lý do chính đáng.
• Tuân thủ hướng dẫn của cấp trên và hoàn thành nhiệm vụ đúng tiến độ đã đề ra.

⭐ Ví dụ thực tế: Một thực tập sinh người Việt Nam tại Tokyo do không tuân thủ đúng ngành nghề đã đăng ký (được cấp visa lao động cho ngành may mặc nhưng lại sang làm xây dựng), đã bị trục xuất về nước vào năm 2023 khi công ty kiểm định phát hiện vi phạm này.

Tuân thủ hợp đồng lao động và nội quy công ty

Mỗi công ty Nhật Bản có nội quy riêng mà thực tập sinh cần tuân thủ để đảm bảo không vi phạm luật lao động Nhật. Dưới đây là một số quy tắc quan trọng:

• Không vi phạm giờ làm việc, không tự ý nghỉ làm mà không thông báo.
• Không gây mất trật tự tại nơi làm việc, tuân thủ quy định an toàn lao động.
• Chấp hành đúng trang phục, bảo hộ lao động theo ngành (như giày an toàn, mũ bảo hộ đối với ngành xây dựng).
• Không vi phạm quy định sử dụng điện thoại, mạng xã hội trong giờ làm việc để tránh bị nhắc nhở, kỷ luật.

✅ Lưu ý: Nếu vi phạm nội quy nhiều lần, công ty có quyền hủy hợp đồng và báo cáo lên cơ quan chức năng, có thể dẫn đến việc thực tập sinh bị trục xuất khỏi Nhật Bản.

Quy định về hoàn thành chương trình thực tập

Thực tập sinh kỹ năng tại Nhật Bản thường được cấp visa lao động từ 1 – 5 năm. Tuy nhiên, để có thể gia hạn visa, tiếp tục làm việc và mở rộng sự nghiệp tại Nhật, thực tập sinh cần phải:

• Hoàn thành ít nhất năm đầu tiên với đánh giá tốt từ phía công ty tiếp nhận.
• Không vi phạm quy định về lao động, thuế và bảo hiểm xã hội.
• Vượt qua kỳ thi kiểm tra kỹ năng tay nghề do chính phủ Nhật tổ chức.

⭐ Ví dụ thực tế: Năm 2023, một thực tập sinh tại Osaka đã không thể gia hạn visa do bỏ việc trái quy định trong năm đầu tiên, khiến cô không đủ điều kiện xin cấp tư cách thực tập sinh bậc 2.

Những điểm nổi bật trong luật lao động liên quan đến thực tập sinh

Những năm gần đây, chính sách lao động của Nhật Bản liên tục thay đổi để điều chỉnh nhằm bảo vệ thực tập sinh và hạn chế tình trạng các công ty lạm dụng lao động nước ngoài. Nắm rõ những thay đổi này giúp thực tập sinh tránh bị vi phạm luật.

Quy định mới nhất năm 2025 về thực tập sinh và người lao động nước ngoài

Theo các đề xuất cải cách mới nhất của chính phủ Nhật dự kiến áp dụng từ năm 2025, một số thay đổi quan trọng gồm:

• Mở rộng danh mục ngành nghề tuyển thực tập sinh, đặc biệt là lĩnh vực nhà hàng – khách sạn, điều dưỡng và công nghệ thông tin.
• Tăng mức lương tối thiểu của thực tập sinh để phù hợp hơn với mức sống hiện tại ở Nhật.
• Thắt chặt kiểm soát hoạt động môi giới lao động, chỉ cho phép các công ty xuất khẩu lao động có giấy phép hợp lệ từ chính phủ Nhật và Việt Nam mới được phép tuyển dụng thực tập sinh.

Điều kiện làm thêm giờ và bảo đảm tính hợp pháp

Thực tập sinh thường mong muốn tăng thêm thu nhập từ việc làm thêm giờ. Tuy nhiên, không phải ai cũng được phép làm thêm, và không phải làm thêm nào cũng hợp pháp.

🔴 Điều kiện để được làm thêm giờ hợp pháp:
✔ Chỉ áp dụng với thực tập sinh bậc 2 trở lên (từ năm thứ 2 làm việc ở Nhật).
✔ Công ty phải đăng ký giấy phép cho phép thực tập sinh làm thêm giờ.
✔ Tổng giờ làm bao gồm cả làm thêm không vượt quá 44 giờ/tuần.

Các chính sách bảo vệ quyền lợi thực tập sinh trước tình trạng bóc lột sức lao động

Nhật Bản đã và đang siết chặt chính sách đối với những công ty vi phạm quyền lợi thực tập sinh. Các biện pháp bảo vệ gồm:

• Thực hiện kiểm tra định kỳ các công ty tiếp nhận để tránh tình trạng ép buộc lao động.
• Cho phép thực tập sinh khiếu nại nếu bị ép làm việc quá giờ hoặc không được trả đủ lương.
• Hình phạt nặng đối với các công ty bóc lột thực tập sinh, có thể lên đến 5 năm tù giam hoặc phạt tiền 3 triệu yên Nhật.

✨ Ví dụ thực tế: Năm 2023, một công ty chế biến thủy sản tại Hokkaido đã bị phát hiện ép thực tập sinh Việt Nam làm việc 14 giờ/ngày không phụ cấp, bị phạt 2,7 triệu yên Nhật và đình chỉ hoạt động trong 2 năm.

Những sai lầm và vi phạm thường gặp của thực tập sinh tại Nhật

Bên cạnh quyền lợi và nghĩa vụ, thực tập sinh cần tránh một số vi phạm phổ biến có thể khiến họ mất việc hoặc bị trục xuất khỏi Nhật.

Hiểu nhầm hợp đồng lao động và sự bất cẩn trong ký kết hợp đồng

Nhiều thực tập sinh không đọc kỹ hợp đồng, dẫn đến hiểu sai về mức lương, chế độ làm việc, thời gian nghỉ phép. Điều này gây ra tranh chấp không đáng có với doanh nghiệp.

📌 Lời khuyên: Trước khi ký hợp đồng, nên nhờ đơn vị xuất khẩu lao động hoặc người có kinh nghiệm giải thích đầy đủ nội dung.

Trốn thuế hoặc vi phạm quy định về an ninh

Một số thực tập sinh không tuân thủ quy định về khai báo thuế và đăng ký bảo hiểm, có thể bị phạt tiền và trục xuất.

🔴 Sai lầm phổ biến: Không đóng bảo hiểm quốc gia (国民健康保険 – Kokumin Kenkō Hoken) hoặc trốn thuế thu nhập cá nhân.

⭐ Ví dụ thực tế: Năm 2022, một thực tập sinh người Việt bị trục xuất vì nợ hơn 500.000 yên tiền thuế do không khai báo đúng thu nhập trong vòng 3 năm làm việc.

Làm sao để hiểu và áp dụng tốt luật lao động Nhật Bản?

Để tận dụng tối đa quyền lợi và tránh vi phạm luật lao động Nhật Bản dành cho thực tập sinh, việc tìm hiểu và áp dụng đúng quy định pháp luật rất quan trọng. Dưới đây là những cách giúp thực tập sinh trang bị đầy đủ kiến thức và có sự hỗ trợ khi cần thiết.

Tìm kiếm sự hỗ trợ từ tổ chức lao động quốc tế

Chính phủ Nhật Bản và các tổ chức quốc tế luôn có những cơ chế giám sát để bảo vệ người lao động nước ngoài. Khi gặp khó khăn hoặc có thắc mắc về quyền lợi thực tập sinh Nhật, bạn có thể liên hệ các tổ chức sau:

• Tổ chức thực tập sinh kỹ năng OTIT (Organization for Technical Intern Training – 外国人技能実習機構): Đây là cơ quan chính thức chuyên giám sát chương trình thực tập sinh, đảm bảo quyền lợi cho lao động nước ngoài tại Nhật. Nếu gặp vấn đề về hợp đồng, lương, bồi thường hoặc vi phạm lao động, bạn có thể khiếu nại trực tiếp qua số điện thoại hoặc website chính thức của OTIT.
• Rengo – Liên đoàn lao động Nhật Bản (連合): Đơn vị giúp tư vấn về luật lao động, hỗ trợ các vụ kiện về lao động nếu quyền lợi của thực tập sinh bị xâm phạm.
• Cơ quan nhập cư Nhật Bản (出入国在留管理庁 – Immigration Services Agency of Japan): Nếu thực tập sinh muốn chuyển công ty hợp pháp, giải quyết tranh chấp hợp đồng hoặc gia hạn tư cách cư trú, có thể tìm kiếm sự hỗ trợ từ cơ quan này.
• Đại sứ quán Việt Nam tại Nhật Bản: Đây là địa chỉ quan trọng để thực tập sinh nhận hỗ trợ pháp lý trong các tình huống khẩn cấp.

🔎 Ví dụ thực tế: Năm 2023, một nhóm thực tập sinh Việt Nam tại tỉnh Gunma bị công ty trì hoãn trả lương nhiều tháng. Họ đã liên hệ với OTIT, sau đó được hỗ trợ pháp lý để đòi lại đầy đủ số tiền bị nợ và yêu cầu công ty bồi thường theo luật lao động Nhật.

Các kênh tham khảo uy tín về luật lao động Nhật

Việc tự cập nhật thông tin giúp thực tập sinh tránh được những sai lầm khi làm việc tại Nhật Bản. Dưới đây là một số nguồn đáng tin cậy để tham khảo:

• Website chính thức của Bộ Lao động Nhật Bản (厚生労働省 – Ministry of Health, Labour and Welfare – MHLW):
  • Cập nhật mới nhất về luật bảo vệ người lao động nước ngoài.
  • Thông tin về mức lương tối thiểu từng khu vực và cách tính thuế thu nhập cá nhân.
• Website của các tổ chức luật pháp Nhật Bản như Hello Work (ハローワーク):
  • Hỗ trợ thực tập sinh tìm công việc hợp pháp.
  • Cung cấp thông tin về bảo hiểm lao động và chế độ lương hưu.
• Các hội nhóm thực tập sinh trên Facebook, Zalo, WhatsApp:
  • Đây là nơi trao đổi kinh nghiệm thực tế giữa các lao động Việt Nam tại Nhật.
• Công ty xuất khẩu lao động TokuteiGino:
  • Chuyên tư vấn và giải đáp pháp lý liên quan đến xuất khẩu lao động.

🚀 Lời khuyên: Đừng chỉ nghe theo thông tin từ môi giới hoặc người quen, hãy tìm hiểu luật dựa trên các nguồn chính thống để bảo vệ lợi ích cá nhân.

Lời khuyên khi làm việc với các tổ chức hỗ trợ xuất khẩu lao động

Việc lựa chọn công ty xuất khẩu lao động uy tín đóng vai trò quan trọng trong việc đảm bảo quyền lợi của bạn ngay từ khi bắt đầu sang Nhật làm việc. Một số tiêu chí quan trọng cần lưu ý:

• Công ty phải có giấy phép hợp pháp từ Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội Việt Nam.
• Phí dịch vụ rõ ràng, không có tình trạng thu phí mập mờ hoặc chi phí “trên trời”.
• Hợp đồng minh bạch, có đề cập đầy đủ về công việc, lương thưởng, bảo hiểm và quyền lợi.
• Đào tạo kỹ lưỡng trước khi xuất cảnh, giúp thực tập sinh quen với văn hóa doanh nghiệp và luật lao động Nhật Bản.

🏆 Một trong những đơn vị xuất khẩu lao động uy tín tại Việt Nam là Công ty xuất khẩu lao động TokuteiGino. Với kinh nghiệm nhiều năm trong lĩnh vực này, TokuteiGino đảm bảo rằng tất cả thực tập sinh đều được hướng dẫn đầy đủ về luật lao động, tránh bị bóc lột, lừa đảo khi sang Nhật làm việc.

Trải nghiệm thực tế của thực tập sinh tại Nhật với luật lao động

Việc tuân thủ luật lao động Nhật Bản dành cho thực tập sinh không chỉ giúp bảo vệ quyền lợi của người lao động mà còn giúp họ tạo dựng một sự nghiệp vững chắc tại Nhật. Dưới đây là một số câu chuyện thực tế từ các thực tập sinh đã làm việc tại Nhật.

Những câu chuyện thành công khi tuân theo luật lao động

🌟 Nguyễn Mạnh Hùng (Kagawa, Nhật Bản):
Anh Hùng là thực tập sinh ngành xây dựng. Khi mới sang Nhật, anh luôn tuân thủ hợp đồng lao động, không làm thêm trái phép và tham gia đầy đủ bảo hiểm lao động. Sau 3 năm, anh được công ty gia hạn visa và chuyển lên vị trí quản lý tổ đội, với mức lương tăng 30% so với ban đầu.

🌟 Trần Minh Hà (Kobe, Nhật Bản):
Chị Hà là thực tập sinh ngành may mặc. Nhờ tìm hiểu kỹ về quyền lợi thực tập sinh Nhật, chị đã xin được nghỉ phép có lương hợp lệ để về Việt Nam thăm gia đình mà không ảnh hưởng đến công việc, điều mà nhiều thực tập sinh khác không biết đến.

Phản hồi của thực tập sinh về quyền lợi và thử thách tại Nhật

Thực tập sinh thường chia sẻ những khó khăn và bài học kinh nghiệm sau một thời gian làm việc tại Nhật:

✅ Những quyền lợi thực tế mà thực tập sinh cảm thấy hài lòng:

• Lương thưởng xứng đáng, nhận lương đúng hạn và có tăng lương theo thời gian gắn bó.
• Chế độ nghỉ phép và bảo hiểm rõ ràng, giúp hỗ trợ tài chính khi cần thiết.
• Môi trường làm việc chuyên nghiệp, tôn trọng tính kỷ luật.

🚨 Những thử thách cần vượt qua:

• Rào cản ngôn ngữ, khiến việc khiếu nại hoặc trao đổi với công ty gặp khó khăn.
• Áp lực làm việc cao, một số ngành yêu cầu thực tập sinh làm việc với cường độ 100% công suất.
• Không quen với văn hóa doanh nghiệp Nhật Bản, chẳng hạn như quy tắc chào hỏi, tác phong đúng chuẩn.

Bài học quan trọng từ trải nghiệm sống và làm việc theo hợp đồng lao động tại Nhật

📌 Bài học 1: Hiểu rõ hợp đồng trước khi ký. Đây là điều quan trọng nhất để tránh tranh chấp về lương, phúc lợi.
📌 Bài học 2: Tuân theo luật lao động, không làm việc quá giờ mà không có giấy phép hợp lệ.
📌 Bài học 3: Tận dụng các tổ chức hỗ trợ nếu bị vi phạm quyền lợi.

✨ Những thực tập sinh nghiêm túc tuân thủ luật lao động Nhật Bản thường có sự nghiệp ổn định và nhiều cơ hội mở rộng công việc tại Nhật. Họ không chỉ kiếm được thu nhập cao mà còn có thể gia hạn visa và tiến xa hơn trong sự nghiệp.

Câu hỏi thường gặp về luật lao động Nhật và quyền lợi thực tập sinh

Trong quá trình làm việc tại Nhật Bản, thực tập sinh thường có nhiều thắc mắc liên quan đến luật lao động Nhật Bản dành cho thực tập sinh. Dưới đây là những câu hỏi phổ biến mà nhiều người lao động quan tâm kèm theo câu trả lời chi tiết.

Làm sao để xác định tính hợp pháp của hợp đồng lao động tại Nhật?

Thực tập sinh khi làm việc tại Nhật cần đảm bảo rằng hợp đồng lao động có đầy đủ các điều khoản theo quy định của Bộ Lao động Nhật Bản. Một hợp đồng lao động đạt chuẩn phải có:

• Tên công ty tiếp nhận, địa chỉ rõ ràng, có tư cách pháp nhân hợp lệ tại Nhật.
• Mô tả công việc rõ ràng, xác định đúng ngành nghề thực tập sinh đã đăng ký.
• Mức lương, chế độ bảo hiểm và thuế thu nhập được ghi cụ thể.
• Thời gian làm việc, ngày nghỉ và phụ cấp làm thêm giờ đúng theo quy định của luật lao động Nhật.

👉 Lời khuyên: Trước khi ký hợp đồng, thực tập sinh nên nhờ công ty xuất khẩu lao động TokuteiGino hoặc các tổ chức hỗ trợ xem xét nội dung hợp đồng để đảm bảo tính hợp pháp và tránh bị lừa đảo.

Có thể làm thêm giờ mà không vi phạm luật lao động Nhật không?

Có, nhưng thực tập sinh cần tuân thủ các điều kiện do luật lao động Nhật quy định.

✅ Điều kiện làm thêm hợp pháp:

• Phải làm việc đủ 1 năm trở lên mới có thể xin phép làm thêm giờ.
• Công ty tiếp nhận cần nộp đơn đăng ký làm thêm hợp pháp lên Cục Nhập cư Nhật Bản.
• Tổng số giờ làm thêm không vượt quá 36 giờ/tháng đối với thực tập sinh bậc 1.
• Các khoản lương làm thêm được tính thêm tối thiểu 25%-50% tùy theo thời điểm làm việc.

🚨 Lưu ý: Nếu công ty ép thực tập sinh làm thêm mà không đăng ký, đây là vi phạm luật lao động và có thể khiếu nại lên OTIT.

Tôi nên làm gì nếu gặp vấn đề về quyền lợi và bị bóc lột tại Nhật?

Nếu cảm thấy quyền lợi bị ảnh hưởng (như bị trừ lương vô lý, ép làm quá giờ, không được hưởng bảo hiểm), thực tập sinh có thể thực hiện 3 bước sau:

1️⃣ Trao đổi trước với quản lý hoặc công ty để giải quyết vấn đề trong nội bộ.
2️⃣ Nhờ đến sự giúp đỡ của OTIT hoặc Hello Work để có hướng dẫn pháp lý chính xác.
3️⃣ Liên hệ Đại sứ quán Việt Nam tại Nhật Bản để được bảo vệ nếu tình huống nghiêm trọng.

🚀 Ví dụ thực tế: Năm 2023, một thực tập sinh từ Việt Nam tại tỉnh Fukuoka bị công ty ép làm 12 giờ/ngày không phụ cấp đã nhờ Liên đoàn Lao động Nhật Bản can thiệp. Kết quả: cô được bồi thường hơn 500.000 yên Nhật và được chuyển đến công ty khác có điều kiện làm việc tốt hơn.

Các mức lương tối thiểu được áp dụng thế nào với thực tập sinh?

Mức lương tối thiểu cho thực tập sinh tại Nhật Bản được quy định theo từng tỉnh. Dưới đây là một số mức lương tối thiểu năm 2024:

• Tokyo: 1,113 yên/giờ (~185.000 VNĐ)
• Osaka: 1,064 yên/giờ (~178.000 VNĐ)
• Fukuoka: 900 yên/giờ (~150.000 VNĐ)
• Nagoya: 1,027 yên/giờ (~171.000 VNĐ)

💡 Lưu ý: Nếu lương trong hợp đồng thấp hơn mức tối thiểu vùng, bạn có quyền yêu cầu điều chỉnh theo quy định của luật lao động Nhật.

Công ty TokuteiGino giúp gì trong việc đảm bảo quyền lợi của tôi?

Công ty xuất khẩu lao động TokuteiGino là đơn vị hàng đầu trong lĩnh vực đưa thực tập sinh Việt Nam sang Nhật làm việc. Lợi ích khi lựa chọn TokuteiGino:

✔ Hỗ trợ tư vấn hợp đồng ngay từ ban đầu, giúp tránh ký kết với các công ty môi giới không hợp pháp.
✔ Cập nhật luật lao động Nhật Bản, đảm bảo thực tập sinh hiểu rõ quyền lợi và nghĩa vụ trước khi xuất cảnh.
✔ Hỗ trợ khi gặp sự cố về tiền lương, điều kiện làm việc, giúp thực tập sinh kết nối với các tổ chức bảo vệ lao động tại Nhật.
✔ Có đội ngũ nhân viên nói tiếng Nhật và tiếng Việt sẵn sàng hỗ trợ 24/7 trong trường hợp khẩn cấp.

🔎 Lưu ý: Luôn lựa chọn đơn vị xuất khẩu lao động uy tín như TokuteiGino để đảm bảo quyền lợi và tránh rủi ro pháp lý khi làm việc tại Nhật.

Thực tập sinh có được phép chuyển công ty theo quy định luật lao động không?

Có thể, nhưng chỉ trong một số trường hợp đặc biệt được luật lao động Nhật Bản dành cho thực tập sinh cho phép:

✅ Công ty cũ phá sản hoặc dừng hoạt động, thực tập sinh có thể xin chuyển sang công ty khác cùng ngành nghề.
✅ Bị ngược đãi, không trả lương đúng hạn, có minh chứng rõ ràng và được OTIT chấp thuận.
✅ Công ty tiếp nhận mới cam kết bảo lãnh và chịu trách nhiệm về quy trình chuyển đổi hợp pháp.

🚨 Lưu ý: Không được tự ý chuyển việc trái phép. Nếu bị phát hiện, bạn có thể bị trục xuất về nước và bị cấm quay lại Nhật.

Liệu ai sẽ là người chịu trách nhiệm bảo vệ tôi nếu bị sa thải bất hợp pháp?

Nếu thực tập sinh bị sa thải không có lý do chính đáng, có thể liên hệ các tổ chức sau để bảo vệ quyền lợi:

✔ OTIT – Cơ quan chuyên giám sát thực tập sinh.
✔ Hello Work – Hỗ trợ tìm kiếm công việc mới nếu bị mất việc oan uổng.
✔ Liên đoàn Lao động Nhật Bản – Cung cấp tư vấn pháp lý và hỗ trợ khiếu nại nếu bạn bị sa thải trái luật.
✔ Công ty xuất khẩu lao động TokuteiGino – Sẽ hỗ trợ thực tập sinh kết nối với các tổ chức bảo vệ lao động.

👉 Ví dụ thực tế: Năm 2024, một thực tập sinh người Việt tại Hokkaido bị công ty cho nghỉ việc mà không báo trước. Sau khi nhờ đến OTIT khiếu nại, họ đã được bồi thường 2 tháng lương và tìm công việc mới theo đúng luật.

Các lưu ý quan trọng cho thực tập sinh khi làm việc tại Nhật

Ngoài việc tìm hiểu luật lao động, thực tập sinh cần ghi nhớ các lưu ý quan trọng để bảo vệ quyền lợi và tránh vi phạm pháp luật.

Kiểm tra kỹ hợp đồng lao động trước khi ký kết

📝 Cần làm gì?
✔ Kiểm tra mức lương, giờ làm, phụ cấp kỹ lưỡng.
✔ Đảm bảo hợp đồng nêu rõ bảo hiểm, thuế, bảo trì chỗ ở.
✔ Hỏi rõ về chế độ tăng lương và phúc lợi xã hội.

Nắm rõ về mức lương, thời gian làm việc và chế độ nghỉ phép

⚠ Tránh sai lầm phổ biến:
❌ Không đọc hợp đồng kỹ, không biết mức lương chính xác.
❌ Không theo dõi số giờ làm khiến làm quá thời gian quy định.
❌ Không biết về quyền lợi nghỉ phép, dễ bị mất quyền nghỉ có lương.

Luôn tuân thủ quy định luật pháp và tìm hiểu sâu về quyền lợi cá nhân

⚖ Ghi nhớ các điều sau:
✅ Không làm việc chui hoặc chuyển công ty trái phép.
✅ Không vi phạm luật pháp Nhật Bản (trốn thuế, vi phạm nội quy công ty).
✅ Khi gặp vấn đề, hãy tìm sự hỗ trợ ngay lập tức thay vì tự giải quyết.

ếu bạn là một thực tập sinh hoặc sắp sang Nhật làm việc, hãy đảm bảo bạn đã hiểu rõ về luật lao động Nhật Bản để bảo vệ quyền lợi của mình.

📞 Liên hệ ngay với công ty TokuteiGino để được tư vấn chi tiết và hỗ trợ trong suốt quá trình làm việc tại Nhật!

• Công ty: Tokuteigino
• Website: https://tokuteigino.edu.vn/
• Email: tokuteigino1992@gmail.com
• Hotline: 096 1982 804
• Đăng tin tuyển dụng việc làm tại Nhật Bản TopJob360